Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Leszek Kawecki

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2021 roku w Dzierżoniowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w B.

przeciwko W. S.

o zapłatę kwoty 2 797,03 zł

i sprawy z powództwa D. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w B.

przeciwko W. S.

o zapłatę kwoty 3 979,05 zł

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 100/21

UZASADNIENIE

wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 23 sierpnia 2021 roku

Strona powodowa D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w B. wniosła pozwy przeciwko pozwanej W. S., domagając się zapłaty: kwoty 2 797,03 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 31 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 3 979,05 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 30 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty Nadto wniosła o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że pozwana zawarła w dniu 2 marca 2016 r. oraz w dniu 21 marca 2016 r. z N. P. Sp. z o. o we W. umowy pożyczki nr (...) , na podstawie której pożyczkodawca udostępnił pozwanej środki pieniężne na zasadach określonych w umowie. Strona powodowa podała, iż pozwana nie wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku i nie regulowała na rzecz pożyczkodawcy wymagalnych kwot w wysokościach i w terminach określonych w umowach pożyczki. Wskazała, że w związku z naruszeniem przez pozwaną postanowień łączącego strony stosunku zobowiązaniowego pożyczkodawca wypowiedział pozwanej umowy. Dalej strona powodowa podała, że wierzyciel pierwotny N. P. Sp. z o. o we W. w dniu 30 czerwca 2017 r. i 30 grudnia 2016 r., na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z GetBeck Windykacje (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym zbył na rzecz cedenta wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanej oraz inne wierzytelności, wynikające z umowy cesji. Z kolei GetBeck Windykacje (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w Likwidacji w B. zawarł w dniu 15 grudnia 2020 r. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której zbył wierzytelność przysługującą względem pozwanej na rzecz powodowego Funduszu. Strona powodowa wskazała również, że na kwotę dochodzoną pierwszym pozwem składają się: kwota 2 569,38 zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz kwota 227,65 zł tytułem odsetek za opóźnienie. W odniesieniu zaś do umowy nr (...) strona powodowa podała, iż na jej roszczenie składa się: kwota 3 655,19 zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz kwota 323,86 zł tytułem odsetek za opóźnienie. Oba roszczenia, jak wskazała strona powodowa, stały się wymagalne z dniem 9 sierpnia 2017 r.

Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie postanowił zarządzić połączenie sprawy o sygn. akt I C 101/21 do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia ze sprawą prowadzoną pod sygn. akt I C 100/21.

Wcześniejszym zaś zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 1 lutego 2021 r. zarządzono doręczenie pozwanej odpisu pozwu z załącznikami z jednoczesnym wezwaniem jej do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia wezwania. Odpis pozwu został skutecznie doręczony pozwanej w dniu 10 lutego 2021 r., jednak w wyznaczonym terminie nie złożyła ona odpowiedzi na pozew.

Następnym zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 12 marca 2021 r. pełnomocnik strony powodowej został wezwany do przedłożenia umowy pożyczki z dnia 21 marca 2016 r. nr (...) i umowy pożyczki z dnia 2 marca 2016 r. (...) zawartej przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym (...) Sp. z o. o. we W. wraz z wykazem wpłat dokonanych przez pozwaną na poczet spłaty zobowiązania wynikającego z umowy oraz umowy przelewu wierzytelności zawartej przez wierzyciela pierwotnego (...) Sp. z o. o. z GetBeck Windykacje (...) Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w Likwidacji w B., w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Pełnomocnik strony powodowej w wyznaczonym terminie nie przedłożył jednak wszystkich dokumentów, do przedłożenia których został wezwany, także kolejnym zarządzeniem Przewodniczącego z dnia 25 maja 2021 r..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 marca 2016 r. pozwana W. S. zawarła z wierzycielem pierwotnym (...) Sp. z o. o. z siedzibą we W. (obecnie (...) Sp. z o. o.) umowę pożyczki nr (...), na podstawie której wierzyciel pierwotny udzielił jej pożyczki w kwocie 3 117,22 zł. Okres trwania pożyczki został ustalony na 60 miesięcy, a data spłaty pożyczki wyznaczona została na dzień 21 marca 2021 r. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 5 173,93 zł, na którą składały się: 3 117,22 zł tytułem pożyczki, 20 zł miesięcznie tytułem obsługi pożyczki oraz odsetki w kwocie 856,71 zł. Wysokość raty została określona na kwotę 86,23 zł, a termin płatności raty wyznaczono na 21. dzień każdego miesiąca. Umowa została podpisana przez pozwaną w dniu 1 kwietnia 2016 r.

Pozwana W. S. zawarła również z wierzycielem pierwotnym (...) Sp. z o. o. z siedzibą we W. (obecnie (...) Sp. z o. o.) umowę pożyczki nr (...), na podstawie której udzielono pozwanej pożyczki w kwocie 4 143,06 zł. Okres trwania umowy został ustalony na 60 miesięcy, a termin spłaty wyznaczony na dzień 2 marca 2021 r. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 6 481,63 zł, na którą składały się: 4 143,06 zł tytułem należności głównej, 20 zł miesięcznie tytułem obsługi pożyczki oraz odsetki w kwocie 1 138,57 zł. Wysokość miesięcznej raty określono na kwotę 108,03 zł, z terminem płatności do 2. dnia każdego miesiąca. Umowa została podpisana przez pozwaną w dniu 1 kwietnia 2016 r.

W dniu 30 grudnia 2016 r. wierzyciel pierwotny (...) Sp. z o. o. z siedzibą we W. zawarła z GetBeck Windykacje (...) Funduszem Inwestycyjnym umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której cedent przelał na jej rzecz wierzytelności określone w załączniku nr 1 do umowy. Przedmiotem umowy cesji wierzytelności była również objęta wierzytelność przysługująca cedentowi względem pozwanej. Strona powodowa D. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w B. w dniu 15 grudnia 2020 r. zawarła z GetBeck Windykacje (...) Funduszem Inwestycyjnym umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której cedent przelał na jej rzecz wierzytelności określone w załączniku nr 1 do umowy.

W dniu 16 grudnia 2020 r. strona powodowa wygenerowała pismo adresowane do pozwanej, stanowiące zawiadomienie o zmianie wierzyciela oraz wezwanie pozwanej do zapłaty należności wynikających z zawartych umów.

Dowody:

- kopia umowy przelewu wierzytelności z dnia 15 grudnia 2020 r.,

- kopia umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 grudnia 2016 r.,

- umowa pożyczki z dnia 21 marca 2016 r.,

- umowa pożyczki z dnia 2 marca 2016 r.,

- pismo z dnia 16 grudnia 2020 r.,

- wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy przelewu wierzytelności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwa nie można uwzględnić.

Z mocy art. 339 § 1 k.p.c. sąd może wydać wyrok zaoczny na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany w wyznaczonym terminie nie złożył odpowiedzi na pozew. W niniejszej sprawie pozwana, pomimo prawidłowego doręczenia jej odpisu pozwu i pouczenia o skutkach niezłożenia w terminie odpowiedzi na pozew, nie ustosunkowała się do zgłoszonego przez stronę pozwaną roszczenia. Stosownie zaś do treści art. 339 § 2 k.p.c., wydając wyrok zaoczny, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed posiedzeniem, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Zostały więc spełnione przesłanki do wydania wyroku zaocznego.

Przepis art. 339 § 2 k.p.c. ustanawia domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczących okoliczności faktycznych w wypadku bezczynności pozwanego, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Domniemanie to dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Ten wyjątkowy przepis nie może być wykładany rozszerzająco (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18.02.1972 r., III CRN 539/71, L.). Zatem sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu, w zakresie tym bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 07.06.1972 r., III CRN 30/72; 31.03.1999 r., I CKU 176/97; 06.06.1997 r., I CKU 87/97; 15.03.1996 r., I CRN 26/96; 15.09.1967 r., III CRN 175/67). Ocena zgodności z prawdą twierdzeń powoda następuje na podstawie materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy, w szczególności na tle innych twierdzeń powoda. Obowiązkiem natomiast strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią sądowi weryfikację twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 k.p.c.

Niezależnie od wynikającego z art. 339 § 2 k.p.c. domniemania prawdziwości twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, sąd ma każdorazowo obowiązek krytycznego ustosunkowania się do jego twierdzeń z punktu widzenia ich ewentualnej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. W przypadku wątpliwości w tym przedmiocie, sąd nie może wydać wyroku zaocznego, opierając się tylko na twierdzeniach powoda o okolicznościach faktycznych. Należy przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu wyjaśnienia powstałych wątpliwości (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 20.10.1998 r., I CKU 85/98, LEX nr 1216211; 23.09.1997 r., I CKU 115/97, LEX nr 1227454).

W niniejszej sprawie Sąd powziął wątpliwości co do tego, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. W świetle zaś art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W przedmiotowej sprawie ciężar udowodnienia faktów uzasadniających roszczenie objęte pozwem spoczywał na stronie powodowej, jednakże powodowy Fundusz, w ocenie Sądu, nie wykazał istnienia spornej wierzytelności, nadto nie przedstawił wystarczających dowodów uzasadniających przyjęcie, że nabył w drodze cesji jakąkolwiek wierzytelność wobec pozwanej. Strona powodowa celem wykazania okoliczności wskazanych w pozwie, przedłożyła odpisy poświadczonych za zgodność z oryginałem umów przelewu wierzytelności z 15 grudnia 2020 r. oraz z dnia 30 grudnia 2016 r. Nadto przedłożyła wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego z dnia 23 grudnia 2020 r. oraz wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy przelewu wierzytelności z dnia 15 grudnia 2020 r., a nadto kserokopie zawartych umów pożyczek. Przelew wierzytelności uregulowany w przepisach art. 509 k.c., w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności a jej cesjonariusz, powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje bowiem status wierzyciela, przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu (cedentowi).

Z powyższego wynika, że cesjonariusz nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze, aniżeli mógł to uczynić cedent. Sytuacja prawna dłużnika nie może ulec na skutek przelewu pogorszeniu w porównaniu z sytuacją, jaka istniała przed przelewem (uzasadnienie wyroku SA w Katowicach z dnia 14.02.2013 r., V ACa 733/12, LEX nr 1289450). Należy jednocześnie podkreślić, że warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, iż takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (wyrok SN z dnia 12.07.2006 r., V CSK 187/06, „Monitor Prawniczy” 2006, nr 16, s. 849). W tym miejscu wypada zauważyć, że przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają zamkniętej listy środków dowodowych. Przeciwnie, z treści art. 309 k.p.c. wynika, że możliwe jest przeprowadzenie dowodu także innymi środkami niż wymienione w kodeksie, o ile są one nośnikami informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a ich wykorzystanie nie pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa (wyrok SA w Białymstoku z 28.12.2016 r., I ACa 590/16, LEX nr 2191497; wyrok SA w Warszawie z 12.01.2016 r., I ACa 823/15, LEX nr 2004486). W orzecznictwie został wyrażony pogląd, zgodnie z którym sam fakt, że przybierający postać pisemną wydruk nie spełnia warunków dokumentu określonego w przepisach art. 244 k.p.c. i art. 245 k.p.c. nie oznacza, że nie może on stanowić dowodu w sprawie. Wydruk komputerowy nie jest dokumentem w rozumieniu tych przepisów, ale może zostać uznana za „innych środek dowodowy” w rozumieniu przepisu art. 309 k.p.c. Dopuszczalne jest zatem skorzystanie z każdego źródła informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jeśli tylko nie jest to sprzeczne z przepisami prawa (powołany wyżej wyrok SA w Białymstoku z 28.12.2016 r., I ACa 590/16, LEX nr 2191497; wyrok SA w Szczecinie z 12.05.2016 r., I ACa 1102/15, LEX nr 2086209). Wyciąg z elektronicznego załącznika do umowy przelewu wierzytelności z dnia 15 grudnia 2020 r. nie jest opatrzony podpisami i nie może być poświadczony za zgodność z oryginałem, tym niemniej należy zwrócić uwagę na fakt, że niepoświadczone za zgodność z oryginałem kserokopie dokumentów mogą zostać włączone w poczet materiału dowodowego. Choć takie poświadczenie, jak też podpis, wpływa na moc dowodową, która jest też uzależniona od innych zaoferowanych w sprawie dowodów, to jednak nie jest ono warunkiem sine qua non wprowadzenia takiego środka dowodowego, jakim jest wydruk, do postępowania cywilnego (powołane wyżej: wyrok SA w Białymstoku z 28.12.2016 r., I ACa 590/16, LEX nr 2191497; wyrok SA w Warszawie z 12.01.2016 r., I ACa 823/15, LEX nr 2004486). Strona powodowa w przedmiotowej sprawie nie wykazała jednak, zdaniem Sądu, skutecznego nabycia przedmiotowej wierzytelności względem pozwanej, albowiem nie przedstawiła dokumentów wykazujących w sposób dostateczny swoje następstwo prawne.

Z uzasadnienia pozwu wynika, że dochodzone wierzytelności najpierw w dniu 30 grudnia 2016 r., na podstawie umowy przelewu wierzytelności, zostały przeniesione przez wierzyciela pierwotnego N. P. Sp. z o. o we W. na rzecz GetBeck Windykacje (...) Funduszu Inwestycyjnego, a następnie, na podstawie umowy wierzytelności zawartej w dniu 15 grudnia 2020 r., wierzytelności te przeszły na powodowy Fundusz. Strona powodowa przedłożyła kopie umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 grudnia 2016 r. oraz z dnia 15 grudnia 2020 r., jednak z treści tych umów nie wynika, jakie konkretnie wierzytelności zostały objęte tymi umowami. Miały być one szczegółowo określone w załączniku nr 1 do każdej z umów, natomiast załączników takich powodowy Fundusz nie przedłożył. Nabycia wierzytelności w drodze cesji nie można domniemywać i okoliczność ta powinna wynikać wprost z dokumentów (wyrok SA w Białymstoku z dnia 15.10.2015 r., I ACa 495/15). Zgodnie z zasadą, że nikt nie może przenieść więcej praw, aniżeli sam posiada, zważywszy, że wierzytelności wobec pozwanej były przedmiotem kolejnych cesji zawieranych pomiędzy różnymi podmiotami, strona powodowa powinna była wykazać, że oznaczone wierzytelności były przedmiotem wszystkich tych cesji. W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie strona powodowa nie wykazała jednak, że wierzytelności wobec pozwanej wynikające ze wskazanych w pozwach umów pożyczek zostały skutecznie przeniesione z wierzyciela pierwotnego na GetBeck Windykacje (...) Fundusz Inwestycyjny, a w konsekwencji, aby podmiot ten był uprawniony do dalszego zbywania tej wierzytelności na rzecz powodowego Funduszu.

Strona powodowa nie przedłożyła też dowodów wykazujących, by doszło do wypłaty pozwanej środków wynikających z zawartych umów pożyczki. Należy podkreślić, że pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną kwotę pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także że pożyczkodawca przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała nadto, że doszło do wypowiedzenia pozwanej umów zawartych z wierzycielem pierwotnym, lecz okoliczności tej w żaden sposób nie udowodniła, nie wykazała również, by pozwana była wzywana do uregulowania należności objętej pozwem.

Strona powodowa, celem wykazania dochodzonego roszczenia, powołała się na zawarte przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym umowy pożyczki, które pod względem prawnym ocenić należało jako kredyt konsumencki zawierany na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r., poz. 1083). Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Stosownie do ust. 2 pkt 1 tego przepisu za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 § 1 k.c.). Umową o kredyt konsumencki zawieraną na odległość w rozumieniu powołanej ustawy jest zaś umowa o kredyt konsumencki zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o której mowa w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 r. poz. 1225). W przedmiotowej sprawie pozwana co prawda złożyła podpisy na przedłożonym umowach, jednak strona powodowa nie wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku i nie przedłożyła dokumentów potwierdzających, iż doszło do wypłaty środków z tytułu zawartych umów, jak również nie przedłożyła dokumentów wykazujących, iż pozwana była wzywana do uregulowania należności.

Wobec powyższych okoliczności należało uznać, iż strona powodowa nie wykazała dochodzonego roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości.

Dlatego należało orzec jak w sentencji wyroku.