I C 385/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie z 2020-01-15

Sygn. akt I C 385/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Leszek Kawecki

Protokolant: Agnieszka Wodzińska

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2020 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko E. C.

o zapłatę kwoty 56 855,66 zł

I/  zasądza od pozwanego E. C. na rzecz strony powodowej (...) Banku Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 56 855,66 zł (pięćdziesiąt sześć tysięcy osiemset pięćdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt sześć groszy) wraz z odsetkami:

-

umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od kwoty 54 434,98 zł od dnia 18 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

-

ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 953,62 zł od dnia 27 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

-

ustawowymi za opóźnienie od kwoty 450,51 zł od dnia 27 marca 2017 roku do dnia zapłaty;

II/  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 732,92 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

III/  nakazuje pozwanemu uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 2 132 zł tytułem opłaty uzupełniającej od pozwu, której strona powodowa nie miała obowiązku uiścić i kwotę 694 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 385/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 27 marca 2017 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym strona powodowa (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanego E. C. kwoty 56 855,66 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od kwoty 54 434,98 zł od dnia 18 marca 2017 r. do dnia zapłaty, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1 953,62 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 450,51 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w kwocie 711 zł i innych kosztów w kwocie 7,11 zł.

W uzasadnieniu pozwu podała, że zawarła z pozwanym umowę kredytu nr (...) z dnia 12 listopada 2015 r., pozwany nie wywiązał się jednak z ciążącego na nim zobowiązania terminowego dokonywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie, przy czym wskazana w petitum pozwu data wymagalności 15 września 2015 r. jest tożsama z dopuszczeniem się przez pozwanego pierwszej zaległości w spłacie wymaganych rat. W związku zaś z brakiem zapłaty zaległych rat, wypowiedziała przedmiotową umowę, stawiając całą należność w stan wymagalności. Dalej strona powodowa podała, że podjęła próbę polubownego, pozasądowego rozwiązania sporu, wzywając pozwanego do zapłaty pismem z dnia 28 lutego 2018 r., pozwany nie spłacił jednak wymagalnej wierzytelności do dnia sporządzenia pozwu. Wobec zaś braku zapłaty żądanej kwoty, w dniu 17 marca 2017 r., stosownie do regulacji z art. 95 prawa bankowego, wystawiła wyciąg z ksiąg banku, stwierdzający zadłużenie pozwanego. Strona powodowa wskazała, że na jej roszczenia składają się: kwota 54 434,98 zł tytułem należności głównej (niespłaconego kapitału), kwota 1 953,62 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału (w wysokości 8,49% od dnia 15.09.2016 r. do dnia 28.02.2018 r.), kwota 450,51 zł tytułem odsetek za opóźnienie (w wysokości 10,00% za okres od dnia 15.09.2016 r. do dnia 17.03.2017 r.) oraz kwota 16,55 zł tytułem opłat i prowizji. Wskazała też, że jest uprawniona do naliczania odsetek umownych za opóźnienie w spłacie wymagalnych rat, w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 18 marca 2017 r. do dnia zapłaty.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w dniu 24 maja 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 520174/17 uwzględnił powództwo w całości.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany złożył sprzeciw, zarzucając, że wyszczególnionej w umowie kredytu kwoty nigdy nie otrzymał, mimo podpisania umowy, a niniejsze środki finansowe zostały wyłudzone przez J. L. i K. L., przy współudziale Biura Doradztwa (...) w (...) Sp. z o.o. siedzibą we W.. Wskazał, że sprawę wyłudzenia pieniędzy zgłosił do Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu, a obecnie jest ona prowadzona przez Prokuraturę Regionalną we W.. Ostatecznie wniósł o wydanie postanowienia o utracie mocy nakazu zapłaty w całości.

Postanowieniem z dnia 27 września 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał niniejszą sprawę do tutejszego Sądu, albowiem pozwany skutecznie złożył sprzeciw od nakazu zapłaty, co spowodowało utratę przez nakaz zapłaty mocy w całości.

W piśmie procesowym z dnia 18 stycznia 2018 r., uzupełniającym braki formalne pozwu, strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i kosztami notarialnego uwierzytelniania dokumentów przedłożonych do sprawy w kwocie 4,92 zł.

W piśmie procesowym z dnia 18 stycznia 2018 r., stanowiącym odpowiedź na sprzeciw pozwanego, strona powodowa podtrzymała powództwo w całości. Zwróciła uwagę, że pozwany nie przeczy zawarciu umowy, podnosi natomiast, że środki finansowe zostały wypłacone osobie trzeciej, co w ocenie pozwanego jest działaniem bezprawnym. Podkreśliła w związku z tym, że pozwany miał możliwość zapoznania się z treścią umowy, nie działał pod żadną presją lub przymusem. Mógł skorzystać z oferty Banku lub też z niej zrezygnować. Pozwany jednak świadomie podpisał umowę, godząc się na jej warunki.

W piśmie procesowym z dnia 13 maja 2019 r. pozwany, reprezentowany już przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o „przekwalifikowanie przedmiotu powództwa w trybie art. 194 § 1 i inne k.p.c.”, w miejsce pozwanego wezwanie jako pozwanego J. L. i zasądzenie od pozwanego J. L. na rzecz strony powodowej kwoty 54 434,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15.09.2018 r. do dnia zapłaty. Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 23 października 2018 r. Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. J. L..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 listopada 2015 r., na wniosek pozwanego E. C., została zawarta z nim przez stronę powodową (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego Nr (...) w kwocie 58 496,64 zł, na okres 96 miesięcy. Pozwany zobowiązał się do spłaty kredytu wraz z należnymi odsetkami w równych ratach miesięcznych w wysokości 841,59 zł, płatnych do 15. dnia każdego miesiąca. Strona powodowa w dniu zawarcia umowy kredytu wypłaciła pozwanemu przelewem na wskazany przez niego rachunek bankowy kwotę 40 000 zł, stanowiąca kwotę kredytu, kwotę 9 183,97 zł, tytułem sfinansowania prowizji bankowej i kwotę 9 312,67 zł tytułem składki ubezpieczeniowej. Powodowy Bank kwotę kredytu wypłacił zgodnie z dyspozycją uruchomienia kredytu zawartą w umowie (§ 15 pkt 2 umowy kredytowej) .

Dowody: kserokopie: Umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z dnia 12 listopada 2015 roku, karty informacyjnej kredytobiorcy - Wniosku nr (...) z dnia 12 1istopada 2015 roku, Formularza informacyjnego NR Umowy (...), Wniosku o udzielenie Kredytu Konsumenckiego nr (...) złożonego dnia 12 listopada 2015 roku i Potwierdzeń złożenia dyspozycji przelewu z dnia 12 listopada 2015 roku (k. 206-207 akt), rozliczenia umowy nr (...) (k. 208-209 akt), deklaracji zgody na objęcie ochroną ubezpieczeniową na podstawie Umowy Grupowego (...) nr (...)/ (...) Bank S.A., deklaracji zgody na podstawie Umowy grupowego ubezpieczenia na wypadek zgonu w wyniku Nieszczęśliwego wypadku oraz Poważnego zachorowania - Program Ochronny na wszelki wypadek z dnia 12 listopada 2015 roku i potwierdzenia złożenia dyspozycji przelewu (środków z kredytu) z dnia l2 listopada 2015 roku, pismo pozwanego z dnia 18 sierpnia 2016 roku do (...) Bank S.A. (k. 254 akt).

Kredyt udzielony pozwanemu był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 8,49% w stosunku rocznym (§ 2 ust. 1 umowy kredytowej). W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu, od niespłaconego w terminie kredytu strona powodowa miała pobierać podwyższone odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego), obowiązującej na dzień powstania zadłużenia przeterminowanego, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 10,00%. Odsetki według stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego pobierane miały być począwszy od dnia następującego po terminie płatności wynikającym z umowy i wskazanym w harmonogramie spłat, aż do dnia spłaty przeterminowanej należności Banku. Zmiana wysokości stopy kredytu lombardowego NBP powodowała zmianę rocznej stopy oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, do czterokrotności nowej wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (§ 7 umowy kredytowej).

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu, pismem z dnia 25 listopada 2016 r. pozwany został wezwany do zapłaty w terminie 14 dni roboczych od daty doręczenia pisma zaległości w kwocie 2 063,99 zł, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Wobec bezskutecznego upływu terminu do zapłaty zadłużenia, określonego w wezwaniu do zapłaty wysłanym do pozwanego, powodowy Bank pismem z dnia 27 grudnia 2016 r. wypowiedział pozwanemu umowę kredytu nr (...). Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało doręczone pozwanemu w dniu 3 stycznia 2017 r.

Dowody: kserokopie: wezwania do zapłaty z dnia 25 listopada 2016 roku (numer (...)) skierowanego do pozwanego wraz z potwierdzeniem nadania, Oświadczenia Banku o Wypowiedzeniu Umowy z dnia 27 grudnia 2016 roku wraz z potwierdzeniem odbioru, zawiadomienia z dnia 27 grudnia 2016 roku skierowanego do pozwanego, ostatecznego wezwania do zapłaty z dnia 28 lutego 2017 roku.

Na dochodzoną pozwem należność główną składają się: kwota 54 434,98 zł tytułem niespłaconego kapitału, kwota 1 953,62 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału (w wysokości 8,49% od dnia 15.09.2016 r. do dnia 28.02.2018 r.), kwota 450,51 zł tytułem odsetek za opóźnienie (w wysokości 10,00% za okres od dnia 15.09.2016 r. do dnia 17.03.2017 r.) oraz kwota 16,55 zł tytułem opłat i prowizji.

Dowody: W. z ksiąg (...) Bank S.A. w W. z dnia 17 marca 2017 roku, zestawienia należności i spłat kredytu w PLN za okres od 12 listopada 2016 roku do dnia 15 lutego 2017 roku (k. 229-230 akt).

Pozwany podpisał powyższą umowę kredytową i otrzymał pieniądze pochodzące z tego kredytu, przy czym przekazał je w całości osobie trzeciej – J. L., który początkowo spłacał kredyt, ale później zaprzestał jego spłaty.

Dowody: zeznania świadków J. L., M. N.­-M. i L. F.; przesłuchanie pozwanego.

Pismem z dnia 20 lutego 2018 r. Prokuratura (...) we W. poinformowała pozwanego, że postępowanie tutejszej Prokuratury o sygn. akt RP I Ds. 41.2016, dotyczące m.in. przestępstw z art. 286 § l k.k. popełnionych przez osoby działające w imieniu i na rzecz m.in. (...) Sp. z o.o. i (...) SA, pozostaje w toku. W niniejszym śledztwie pozwany posiada status pokrzywdzonego. Ustalony mechanizm przestępstwa na jego szkodę polegał m.in. na wprowadzeniu w błąd przez osoby faktycznie, pośredniczące w zawieraniu umów kredytowych, w szczególności pracowników (...), co do warunków: umowy kredytu gotówkowego nr (...) z 22 października 2014 r. z (...) Bank SA oraz umowy kredytowej nr (...) z 12 listopada 2015 r. z (...) Bank SA, a w efekcie spowodowaniu podpisania przez pozwanego tych umów i doprowadzeniu go w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości odpowiadającej zadłużeniu z tytułu przedmiotowych umów, jak również doprowadzeniu wyżej wymienionego Banku do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwotach wypłaconych na rachunki wskazane w umowach. W zakresie dotyczącym kwestii cywilnych związanych z powyższymi umowami kredytowymi, w tym ewentualnej możliwości ich rozwiązania w drodze stosownego powództwa, materiały z akt sprawy przekazano do właściwej jednostki prokuratury, celem rozważenia podjęcia w interesie pozwanego działań pozakarnych na podstawie art. 60 k.p.c. Prokuratura stwierdziła, że nie jest natomiast uprawniona do wystawienia zaświadczenia będącego podstawą do zwolnienia go od obowiązku uiszczenia opłat związanych z zaciągniętym zobowiązaniem kredytowym.

Pismem z dnia 21 sierpnia 2018 r. Prokuratura Okręgowa w Świdnicy poinformowała Sąd, że prokurator nie podejmie działań pozakarnych, w szczególności nie zgłosi udziału w niniejszej sprawie, o czym pozwany został poinformowany pismem z dnia 4 lipca 2018 r.

Dowody: kserokopie: pisma pozwanego skierowanego do Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu z dnia 02 lutego 2017 roku, pisma Prokuratury (...) we W. Wydziału I ds. Przestępczości (...) we W. z dnia 12 maja 2017 roku, pisma Prokuratury (...) Wydziału V Sądowego z dnia 4 stycznia 2018 roku i pisma Prokuratury (...) we W. Wydziału I ds. Przestępczości (...) we W. z dnia 20 lutego 2018 roku.

Mechanizm zaciągnięcia kredytu przez pozwanego w niniejszej sprawie był podobny, jak w sprawie toczącej się przed tutejszym Sądem pod sygn. akt I C 1349/17.

Dowody: odpisy: wyroku Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 6 września 2018 roku w sprawie o sygn. akt I C 1349/17 wraz z uzasadnieniem i wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 15 stycznia 2019 roku w sprawie o sygn. akt II Ca 965/18 wraz z uzasadnieniem.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w całości.

Strona powodowa – zgodnie ze spoczywającym na niej ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c. – wykazała istnienie i wysokość zadłużenia pozwanego, natomiast pozwany nie przedstawił na te okoliczności przeciwdowodu, który podważałby dokonane przez stronę powodową wyliczenia. Natomiast w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w dniu 24 maja 2017 r. przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 520174/17 pozwany zarzucił, że wyszczególnionej w umowie kredytu kwoty nigdy nie otrzymał, mimo podpisania umowy, a niniejsze środki finansowe zostały wyłudzone przez J. L. i K. L., przy współudziale Biura Doradztwa (...) w (...) Sp. z o.o. siedzibą we W.. Z powyższego wynika jednak, że stroną umowy kredytowej był pozwany, który jako kredytobiorca otrzymał kwotę kredytu od powodowego Banku i na tej podstawie zobowiązany był do wykonania umowy kredytowej zgodnie z jej treścią. Natomiast kwestia późniejszego dobrowolnego przekazania przez pozwanego osobie trzeciej otrzymanych środków pieniężnych z tytułu zaciągniętego kredytu pozostaje bez wpływu na jego zobowiązanie względem Banku z tytułu spłaty kredytu. Pozwany nie może również zasłaniać się przed obowiązkiem wykonania ciążącego na nim zobowiązania ewentualną odpowiedzialnością karną osoby trzeciej, której przekazał środki pochodzące z kredytu.

Zgromadzony zaś materiał dowodowy pozwolił ustalić, że pozwany nie wywiązał się z ciążącego na nim obowiązku terminowej spłaty pożyczonej kwoty wraz z odsetkami umownymi, co spowodowało, że po upływie okresu wypowiedzenia pozostała do zapłaty kwota objęta żądaniem pozwu. Z uwagi na powstanie zadłużenia w spłacie kredytu za co najmniej jeden pełny okres płatności, strona powodowa była uprawniona, na podstawie § 9 ust. 1 lit. a umowy kredytu, do wypowiedzenia tej umowy z zachowaniem 1-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy przez powodowy Bank zostało zaś doręczone pozwanemu w dniu 3 stycznia 2017 r., a po upływie okresu wypowiedzenia pozwany był zobowiązany do niezwłocznego zwrotu niewykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi za okres korzystania z kredytu.

Sąd podziela argumentację strony powodowej, że nigdy nie przekazywała pozwanemu nieprawdziwych, niepełnych lub mylących informacji na temat warunków spłaty kredytu.

Pozwany ubiegał się o przyznanie kredytu na określonych warunkach, które też zostały sprecyzowane i były wiadome pozwanemu. Pozwany złożył wniosek kredytowy, jak również otrzymał formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, który podpisał, a który w sposób przejrzysty precyzował warunki udzielonego kredytu. Przed podpisaniem umowy mógł zapoznać się z dokumentem i dopiero podjąć decyzję odnośnie podpisania. Wskazał numer rachunku bankowego do wypłaty kredytu, a powodowy Bank wypłacił środki zgodnie z umową. Strona powodowa nie była natomiast władna w jakikolwiek sposób „kontrolować”, czy podany przez kredytobiorcę numer rachunku jest rachunkiem kredytobiorcy, czy osoby trzeciej. Wprawdzie pozwany powołuje się na działalność przestępczą osób trzecich i wyłudzenie kredytu, dokumentując fakt zawiadomienia organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, jednak nie udowodnił, jakoby zawierając umowę znajdował się w jakimkolwiek błędzie (w tym w błędzie wywołanym przez stronę powodową). Ponadto z uwagi na treść przepisu art. 88 k.c., termin do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu może nastąpić z upływem roku od jego wykrycia, zatem to uprawnienie pozwanego wygasło. Zatem okoliczności podnoszone przez pozwanego nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Nawet bowiem przyjmując hipotetycznie, że pozwany został w sposób bezprawny wprowadzony w błąd przez osoby trzecie, miałoby to znaczenie dla ewentualnej odpowiedzialności osób trudniących się tym procederem w procesie karnym i ich odpowiedzialności odszkodowawczej wobec pozwanego. Wprawdzie więc pozwany jest poszkodowanym w postępowaniu karnym, to jednak – jak wynika z dokumentów przez niego przedłożonych – nie zostało wszczęte postępowanie przygotowawcze przeciwko jakiejkolwiek osobie, jak również nie został wydany żaden wyrok karny w tym postępowaniu.

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwość i wiarygodność nie budziła wątpliwości, a także nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Dokumenty zaoferowane jako dowody przez stronę powodową miały wprawdzie charakter dokumentów prywatnych, jednakże w takim zakresie w jakim ich prawdziwość nie była podważana, zawarte w nich oświadczenia zostały uznane za zgodne z prawdą (art. 253 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przepisów art. 471 i nast. k.c., orzeczono jak w punkcie I wyroku.

O kosztach procesu (punkt II wyroku) orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Pozwany więc jako strona przegrywająca miał obowiązek zwrotu stronie powodowej poniesionych przez nią kosztów, obejmujących: kwotę 711 zł tytułem opłaty od pozwu, kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i kwotę 4,92 zł tytułem opłaty notarialnej za poświadczony notarialnie odpis dokumentu pełnomocnictwa.

O kosztach sądowych (punkt III wyroku) postanowiono w oparciu o przepis art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z powołanym wyżej przepisem art. 98 § 1 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Monika Chmiel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Leszek Kawecki
Data wytworzenia informacji: