Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2016 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Litwińska – Bargiel

Protokolant: Edyta Szmigiel

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. F.

przeciwko (...) S.A z siedzibą w W.

o odszkodowanie

I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. F. kwotę 10.115,07 zł (dziesięć tysięcy sto piętnaście złotych siedem groszy) wraz z odsetkami:

- ustawowymi liczonymi od kwoty 9.930,67 zł od dnia 13 maja 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

- ustawowymi liczonymi od kwoty 184,50 zł od dnia 5 września 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.274,98 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód – M. F. w pozwie z dnia 08 lipca 2015 r. domagał się zasądzenia od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 16 479,24 zł, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 16 294,74 zł od dnia 13 maja 2015r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 184,50 zł od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 10 kwietnia 2015 r. miała miejsce kolizja drogowa, na skutek której należący do powoda samochód marki M. (...) o nr rej. (...) uległ uszkodzeni, sprawca zdarzenia posiadał wykupioną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. W związku z tym powód skierował wobec pozwanego ubezpieczyciela roszczenie o zapłatę należnego z tytułu przedmiotowej szkody odszkodowanie, powiększone o koszty związane z najmem samochodu zastępczego, przekładając do akt szkody niezbędną dokumentację, a mianowicie umowę najmu samochodu zastępczego. Pozwana przyjęła odpowiedzialność za powstałą szkodę i po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznała powodowi do wypłaty kwotę 15 058.95 zł. Powód podał również, że nie zgadzając się z na wysokość wyliczonego odszkodowania. Pozwana dokonała częściowej rekalkulacji przyznanego świadczenia poprzez jego zwiększenie ostatecznie do kwoty 16 833,24 zł. Wobec zgłoszenia przez powoda roszczenia dotyczącego zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, strona pozwana uznała jego roszczenie do kwoty 195 zł dziennie za najmem pojazdu zstępczego, a nie jak wskazuje powód 330 zł dziennie. Argumentując swoje stanowisko przeciętnymi stawkami najmu pojazdu zastępczego klasy pojazdu powoda. Jednocześnie ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego w okresie powyżej 20 dni, uznając ten okres za wystarczający na dokonanie oględzin, naprawę, oddanie oraz odebranie pojazdu. Powód nie mógł zgodzić się z taką argumentacją i zlecił wykonanie wyceny kosztów naprawy niezależnemu rzeczoznawcy, który określił koszty naprawy pojazdu na kwotę 33 216,53 zł. Pismem z dnia 22 maja 2015 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwaną do wypłaty dalszego odszkodowania w kwocie 19 083,29 zł (16 383,29 zł brakujące koszty naprawy pojazdu+ 2 700 zł brakujące wydatki poniesione na wynajęcie samochodu zastępczego). W odpowiedzi strona pozwana przyznała dodatkowe odszkodowanie w kwocie 2 788,50 zł. Kwota dochodzonego odszkodowania powinna uleć powiększeniu również o koszty sporządzenia prywatnej opinii przez rzeczoznawcę, gdyż działania ubezpieczyciela wymusiły poniesienie tych kosztów przez powoda. Termin wymagalności odsetek powód uzasadnił brzmieniem art. 817 § 1 k.c. Przy czym roszczenie zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej opinii technicznej nie były objęte uprzednim wezwaniem do zapłaty, a więc odsetki są uzasadnione na mocy art. 481 k.p.c.

W dniu 30 października 2012 r. pozwana złożyła skutecznie sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

Pozwana przyznała, że co do zasady ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 10 kwietnia 2015 r. w wyniku, którego uszkodzeniu uległ pojazd marki M. (...) nr rej. (...). Pozwana zarzuciła, że przeprowadziła postępowanie likwidacyjne w trakcie, którego ustaliła wysokość świadczenia odszkodowawczego na kwotę 16 621,79 zł, odpowiadającego kosztom naprawy wyliczonych według przeciętnych cen na rynku lokalnym części zamiennych i robocizny niezbędnych dla dokonania naprawy. Uzyskana kwota była wystarczająca do przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed wystąpienia szkody. Odszkodowanie powinna być – na podstawie art. 363 § 2 k.c.- miarkowane , tj. powinno być przeciętne, a nie maksymalne. Zastosowane w kosztorysie części pochodzących od innych dostawców niż producent pojazdu wynika z dostosowania kryteriów sporządzenia kalkulacji przez stronę pozwaną do obowiązującego prawa unijnego, w tym Rozporządzenia Komisji UE nr (...) z dnia 27 maja 2010r. W świetle powyższych uregulowań naprawa pojazdu będącego przedmiotem szkody ( w dacie szkody 7-letniego) z wykorzystaniem w trakcie naprawy wyłącznie części oznaczonych logo producenta pojazdu wykracza poza pojęcie naprawy przeprowadzonej w sposób racjonalny i uzasadniony ekonomicznie. Przywrócenie takiemu pojazdowi stanu sprzed zdarzenie jest bowiem możliwe nie tylko przy zastosowaniu części sygnowanych logo producenta pojazdu, ale również z użyciem nowych części nie oznaczonych logo producenta pojazdu, a przy tym posiadających niższe ceny. Części takie są dopuszczane do obrotu i stosowania w dowolnej kategorii warsztatów, również posiadających autoryzację, a ich zastosowanie nie wiąże się nawet z utratą uprawnień gwarancyjnych. Naprawa z użyciem również takich części pozwala na doprowadzenie pojazdu do sprawności technicznej i estetycznej sprzed zdarzenia, z zachowaniem poprawności technologii określonej przez producenta i w sposób zapewniający bezpieczeństwo użytkowania. Nadto wymaga ustalenie, czy pojazd został naprawiony po kolizji, albowiem jeżeli został w ten sposób przywrócony do stanu sprzed kolizji, wówczas wyłącznie koszty poniesione przez powoda na tę naprawę stanowią o wysokości poniesionych przez nią szkody. Jeżeli zaś pojazd nie został naprawiony po kolizji, ustalenia wymaga, czy uszkodzone w wyniku kolizji z dnia 10 kwietnia 2015r. części pojazdu były częściami oryginalnymi, wcześniej nieuszkodzonymi, skoro odszkodowanie ma rekompensować rzeczywistą stratę poszkodowanego. Pozwany ubezpieczyciel zakwestionował przedstawioną przez powoda kalkulację zarzucając, że zastosowano w niej stawki cen części i robocizny obowiązujące w (...), co stanowi naruszenie art. 363 § 2 k.c., gdyż cenami, według których ustalana jest wysokość szkody nie muszą być ceny najwyższe na rynku obowiązujące w (...) Serwisach (...). Strona pozwana potwierdziła, że w to ku postępowania likwidacyjnego wypłaciła powodowi odszkodowanie w kwocie 3 900 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego, weryfikując dzienną stawkę wynajmu pojazdu zastępczego do kwoty 195 zł dziennie i uznając za zasadny 20 dniowy okres wynajmu pojazdu. Po analizie porównawczej cen za wynajem pojazdów w firmach oferujących takie usługi pozwana ustaliła, że średnia cena wynajmu pojazdu typu M. (...) lub podobnego typu wynosi 195 zł – brutto za jeden dzień tego wynajmu. Pozwana podniosła, iż zakład ubezpieczeń nie ma obowiązku zwrócić uprawnionemu każdej kwoty wskazanej w fakturze dokumentującej wartość szkody. Poszkodowany ma obowiązek współdziałania, tym samym powinien zawiadomić ubezpieczyciela o tym gdzie i za jaką stawkę chce wynająć pojazd zastępczy. W ocenie pozwanej nie pozostaje w zwłoce, tym samym nie ma obowiązku do uiszczenia odsetek.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 kwietnia 2015 r. na drodze D.- N. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której kierujący pojazdem marki J. (...) o nr rej. (...) J. S. na łuku drogi przekroczył oś jezdni i uderzył w nadjeżdżający z naprzeciwka pojazd marki M. (...) o nr rej. (...), należący do powoda.

Na miejsce kolizji nie została wezwana policja. Sprawca J. S. spiła oświadczenie, w którym uznał swoją winę za zaistniałe zdarzenie.

Dowód: akta szkody strony pozwanej;

- karta pojazdu m-ki M.-B. o nr rej (...)- k. 12-13,

- oświadczenie J. S. z dnia 10.04.2015r.- k. 14,

- zeznania powoda- k. 68-69.

Sprawca szkody był ubezpieczony z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanej. Szkoda została zgłoszona pozwanej w dniu 12 kwietnia 2015r..

Bezsporne, a nadto akta szkody strony pozwanej.

W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana oszacowała szkodę na kwotę 15 058,95 zł. Pismem z dnia 24 kwietnia 2015 r. poszkodowany został zawiadomiony o przyznaniu odszkodowania w kwocie 15 058,95 zł. Odszkodowanie w takiej wysokości zostało wypłacone poszkodowanemu.

Powód jednak nie zgodził się z wysokością przyznanego odszkodowania.

Dowód: -kalkulacja naprawy nr (...)-17-19,

- decyzja z dnia 24 kwietnia 2014 r., k. 20;

- akta szkody strony pozwanej.

W konsekwencji stanowiska powoda pozwany ubezpieczyciel w dniu 5 maja 2015r. ponowienie dokonał kalkulacji naprawy pojazdu powoda. Wysokość kosztów naprawy została określona- po dokonaniu potrąceń z tytułu ubytku części zamiennych- na kwotę 15 544,89 zł.

Przy czym w dniu 6 maja 2015r. dokonano kolejnej kalkulacji, w której ostatecznie określono koszty naprawy pojazdu powoda na kwotę 16 833,24 zł, przy czym zastosowano potrącenie z tytułu ubytku wartości części zamiennych w kwocie 61,71 zł.

Decyzją z dnia 6 maja 2015r. przyznano powodowi uzupełniające odszkodowanie w kwocie 1 288,35 zł.

Dowód: -kalkulacja naprawy nr (...)-k.21-27,

- decyzja z dnia 24 kwietnia 2014 r., k. 20;

- akta szkody strony pozwanej.

Powód odstawił uszkodzony pojazd do warsztatu w D. przy ul. (...) i czekał na środki finansowe od ubezpieczyciela. Utrzymywał się wówczas z wykonywania prac remontowych, w tym celu niezbędny był pojazd, najlepiej kombi.

W dniu 18 kwietnia 2015r. powód zawarł z M. K. umowę najmu samochodu m-ki V. (...) za stawę 330 zł dziennie. Pojazd został zwrócony w dniu 8 maja 2015r.

Dowód:- umowa najmu samochodu- k.15-16,

- zeznania powoda – k. 68-69.

W piśmie z dnia 6 maja 2015r. powód zgłosił (...) S.A. roszczenie z tytułu najmu pojazdu zastępczego załączając umowy najmu. Jednocześnie wytłumaczył, dlaczego nie skorzystał z wypożyczalni pojazdów wskazanych przez ubezpieczyciela. Powołał się na konieczność natychmiastowego podjęcia prac remontowych we W., z czego się utrzymuje. Nie mógł więc czekać na pojazd, który był mu niezbędny. Natomiast wypożyczalnia wskazana przez (...) S.A. nie była w stanie zapewnić mu pojazdu natychmiast.

W konsekwencji pozwany ubezpieczyciel w dniu 7 maja 2016r. przyznał powodowi dodatkową kwotę odszkodowania w wysokości 3 900 zł. Uznając, że zasadne jest wypłacenie odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego za 20 dni, tj. okres ten jest bowiem obejmuje czas związany z oględzinami, naprawą oraz oddaniem i odebraniem pojazdu. Nadto koszty wynajęcia pojazdu klasy uszkodzonego kształtują się na tym terenie na poziomie 195 zł i taka stawka została uznana.

Dowód: pismo powoda z dnia 6 maja 2015r. – k. 29,

- decyzja z dnia 7 maja 2015r.- k. 30-31,

- akta szkody strony pozwanej.

Ze stanowiskiem ubezpieczyciela nie zgodził się powód, który w dniu 9 maja 2015r. zlecił wykonanie prywatnej kalkulacji naprawy według sytemu A., zgodnie z którą suma ogólna kosztów naprawy wynosi 33 216,53 zł brutto, przy czym uwzględniono ubytek wartości części zamiennych w kwocie 179,18 zł. Poniesiony przez poszkodowanego koszt wykonania opinii wynosił 184,50 zł.

W piśmie z dnia 11 maja 2015r.powód, który powołując się na prywatną kalkulację rzeczoznawcy, wezwał do wypłaty uzupełniającego odszkodowania w kwocie 17 934 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy nr L- (...), k. 32-39;

- faktury VAT nr (...), k. 40

- pismo powoda z dnia 11 maja 2015r.- k. 31.

Pismem z dnia 12 maja 2015r. strona pozwana odmówiła wypłaty dalszego odszkodowania.

Pełnomocnik powoda wezwał pozwanego ubezpieczyciela pismem z dnia 22 maja 2015r. do wypłaty odszkodowania w kwocie 19 083,29 zł.

Pozwany ubezpieczyciel przyznał dodatkowe odszkodowanie w kwocie 2 788,55 zł (decyzja z dnia 18 maja 2015r.). Łącznie zostało przyznane odszkodowanie w kwocie 23 521,79 zł, w tym 19 621,79 zł za uszkodzony pojazd oraz 3 900 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego.

Dowód- pismo (...) S.A. z dnia 12 maja 2015r.- k. 40,

- pismo pełnomocnika powoda z dnia 22 maja 2015r. wraz z dowodem nadania – k. 41-42,

- decyzja z dnia 18 maja 2015r. – k. 43-44.

Pojazd został naprawiony. Powód już nie jest właścicielem tego auta, sprzedał je jako sprawne. Z posiadanych przez niego informacji pojazd przed zdarzeniem z dnia 10 kwietnia 2015r. był bezkolizyjny. Powód był właścicielem auta około poł roku przed zdarzeniem i w tym czasie nie zauważył nic niepokojącego.

Dowód:- zeznania powoda – k. 68-69.

Koszt naprawa pojazdu powoda M. F. o nr rej. (...) przy zastosowaniu części oryginalnych z VAT 23% wyniósłby 27 852,39 zł, a przy zastosowaniu części zamiennych 15 292,36zł, przy założeniu, że naprawa miała miejsce w nieautoryzowanym warsztacie samochodowym, gdzie średnia cena roboczogodziny wyniosła na rynku lokalnym 90 zł.

Na rynku lokalnym, tj. powiatów (...), (...), (...) stawka brutto za wynajem na dobę pojazdu klasy zbliżonej do pojazdu powoda kształtuje się na poziomie 312,60 zł przy czasie trwania najmu do 7 dni, a przy najmie za okres powyżej 20 dni na poziomie 266,67 zł.

Dowód:- opinia biegłego sądowego, k. 78-84

-opinia uzupełniająca, k. 114-117.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne tylko co do części.

Podstawą ustaleń faktycznych stały się dokumenty zgromadzone w niniejszej sprawie, których prawdziwość nie została skutecznie zakwestionowana przez żądną ze stron. Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, , gdyż były one spójne i logiczne, a nadto zostały potwierdzone przez materiał dowodowy w postaci dokumentów.

Powód domagał się zapłaty uzupełniającej kwoty odszkodowania od pozwanej. Pozwana odmówiła zapłaty zarzucając, że szkoda została naprawiona w całości. Bezsporny pomiędzy stronami był fakt ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...) sprawcy wypadku, zakres uszkodzeń w pojeździe powoda oraz wypłata poszkodowanemu części odszkodowania.

Rozstrzygnięcie sporu wymagało dokonania oceny wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody, w szczególności poprzez ustalenie kosztów przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed zdarzenia oraz kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W myśl art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Zgodnie z treścią § 4 cytowanego przepisu, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 k.c.). Szkoda jest to utrata lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów poszkodowanego. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zgodnie z zasadą kompensacyjnego charakteru odszkodowania, winno ono w całości pokrywać szkodę wynikającą z określonego zdarzenia, z którym prawo wiąże obowiązek naprawienia szkody. Art. 361 § 2 k.c. stanowi bowiem, iż naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, iż szkoda równoznaczna jest z uszczerbkiem majątkowym, powstałym wbrew woli poszkodowanego, obejmującym różnicę pomiędzy obecnym jego stanem majątkowym, a stanem majątkowym, jaki zaistniałby, gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę (wyrok SN z dnia 22 listopada 1963r., III PO 31/63). W odniesieniu do szkody komunikacyjnej jest to w praktyce różnica pomiędzy wartością, jaką pojazd przedstawiał w chwili wypadku a jego wartością po wypadku, a zatem kwotą jaką trzeba wydać, aby przywrócić pojazd do stanu sprzed wypadku (uchwała SN z dnia 15 listopada 2001r., III CZP 68/2001). W przypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wynikającej z tytułu umowy odpowiedzialności cywilnej do należnego poszkodowanemu odszkodowania znajduje zastosowanie zasada pełnego odszkodowania, tzn. odszkodowanie obejmuje przede wszystkim kwotę pieniężną konieczną do opłacenia naprawy uszkodzonego samochodu i przywrócenia mu stanu, w jakim znajdował się przed wypadkiem. Jednocześnie podkreślić należy, iż – stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego – obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy i czy w ogóle zamierza tego dokonać (wyrok SN z dnia 16 maja 2002r., V CKN 1273/00, Lex nr 55515).

Zgodnie z art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 k.c. samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przewidziana w tym przepisie odpowiedzialność oparta jest na zasadzie ryzyka (surowszej od odpowiedzialności na zasadzie winy zawartej w art. 415 k.c.), która powstaje bez względu na winę posiadacza pojazdu mechanicznego, jak również bez względu na to, czy szkoda nastąpiła w warunkach zachowania bezprawnego. Stosownie natomiast do art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby (samoistni posiadacze pojazdów mechanicznych) mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Przepis ten zatem w razie zderzenia się dwóch pojazdów (a z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie) przewiduje powrót do zasad ogólnych, a więc do odpowiedzialności na zasadzie winy z art. 415 k.c. Zgodnie z art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami powyższej odpowiedzialności są czyn sprawcy noszący znamiona winy, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy tymże czynem a szkodą.

Wskazać należy, iż zasadnicze znaczenie dla ustalenia wysokości szkody powstałej wskutek uszkodzenia w dniu 10 kwietnia 2015 r. pojazdu marki M. (...) nr rej. (...), a co za tym idzie oceny słuszności żądania powoda, miał dla Sądu przeprowadzony w toku postępowania dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej, wyceny wartości oraz kosztów i jakości napraw pojazdów samochodowych – Z. R.. Formułując swoją opinię biegły oparł się na analizie akt sprawy, w tym akt szkodowych strony pozwanej. Badania zgromadzonego na potrzeby opinii materiału przeprowadzone zostały przez biegłego w sposób wnikliwy i precyzyjny. Wnioski wysunięte przez biegłego stanowią, w ocenie Sądu, logiczną konsekwencję przyjętych i wyczerpująco przedstawionych założeń.

Z uwagi na powyższe, Sąd uznał sporządzoną przez biegłego opinię – zasadniczą i uzupełniającą-za w pełni wiarygodną i podzielił dokonane przez biegłego ustalenia w zakresie wyceny kosztów naprawy pojazdu oraz kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

W oparciu o opinię biegłego uznał Sąd, że wysokość odszkodowania w niniejszej sprawie powinna odpowiadać kosztowi naprawy wykonanej przy użyciu nowych oryginalnych części zamiennych. W toku postępowania sądowego jak też likwidacyjnego nie ujawniono żadnych okoliczności, świadczących o tym, że zamontowane w samochodzie części i podzespoły podlegające wymianie były niefabryczne (nieoryginalne) lub też uszkodzone wcześniej, tj. przed zdarzeniem w dniu 10 kwietnia 2015 r., a więc oszacowania kosztów naprawy pojazdu należało dokonać przy uwzględnieniu cen nowych części oryginalnych bez dokonywania ich amortyzacji. Należy zauważyć, że zakład ubezpieczeń poprzez dokonanie oględzin pojazdu przed dokonaniem wypłaty odszkodowania dysponuje możliwością ustalenia jakie części zostały uszkodzone, a więc czy były to części oryginalne, czy też ich zamienniki, a także czy części te były wcześniej naprawiane. Jeżeli w razie sporu zakład ubezpieczeń zgłasza zastrzeżenie w powyższym zakresie, to powinien taką okoliczność udowodnić, gdyż to on w takim wypadku wyciąga skutki prawne ( art. 6 k.c. ). Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie wynika, by uszkodzone w następstwie kolizji części w przedmiotowym pojeździe były nieoryginalne. W tej sytuacji brak było podstaw do przyjęcia, że wysokość odszkodowania w niniejszej sprawie winna zostać ustalona przy przyjęciu cen części zamiennych nieoryginalnych w tym znaczeniu, że nieposiadających logo producenta auta.

W ocenie strony pozwanej przyznanie odszkodowania w takiej wysokości będzie prowadzić do wzbogacenie powoda, gdyż w chwili zdarzenia jego auto było siedmioletnie, a odszkodowanie obejmuje wartości nowe części. Zgodnie z powszechną liną orzeczniczą zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi ( tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 r. podjętej w sprawie sygn. akt III CZP 80/11). Stosowanie potrąceń amortyzacyjnych dopuszczalne jest tylko w wyjątkowych sytuacjach, tzn. tylko wówczas kiedy zastosowanie nowych części prowadziłoby do wzrostu wartości całego naprawionego pojazdu. W takiej sytuacji odszkodowanie może ulec pomniejszeniu wyłącznie o kwotę wzrostu wartości pojazdu w stosunku do stanu sprzed szkody. Przy czym należy podkreślić, iż ciężar dowodu wykazania wzrostu wartości pojazdu w porównaniu do stanu sprzed szkody spoczywa wyłącznie na zakładzie ubezpieczeń. Tym samym stosowanie potrąceń amortyzacyjnych w każdej sytuacji, kiedy uszkodzony pojazd był pojazdem używanym przez pewien czas - jest nieuprawnione i nie znajduje potwierdzenia w obowiązujących normach prawnych.

Pozwany ubezpieczyciel nie wykazał czyi ewentualnie w jakiej wysokości wzrastała wartość pojazdu powoda z uwagi na wykonanie napraw przy zastosowaniu części nowych. Tym samym Sąd przyjął, że do takiego wzrostu wartości pojazdu nie doszło.

W orzecznictwie również dominuje pogląd, iż nie można przyjąć pewnego automatyzm w stosowaniu części nieoryginalnych przy obliczaniu przez ubezpieczyli wysokości odszkodowania, tylko dlatego, że są one tańsze i znajdują się w obrocie lub wyłącznie w programach komputerowych stosowanych przez ubezpieczycieli do wyliczenia wysokości odszkodowania lub też, że stosowanie tego rodzaju części wynika wyłącznie z przyjętych modeli „optymalizacji" likwidacji szkód z OC komunikacyjnego. Należy bowiem podkreślić, iż w razie uszkodzenia pojazdu poszkodowany może żądać od ubezpieczyciela kwoty odpowiadającej wszelkim celowym i ekonomicznie uzasadnionym wydatkom służącym do przywrócenia stanu poprzedniego. Przywrócenie stanu poprzedniego ma miejsce, jeżeli stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem (stanu technicznego, zdolności użytkowania, części składowych, trwałości, wyglądu estetycznego, itd.) odpowiada stanowi pojazdu przed uszkodzeniem. Dobór części zamiennych potrzebnych do naprawy uszkodzonego pojazdu nie może w żaden sposób prowadzić do pogorszenia położenia poszkodowanego. Pogorszenie takie ma miejsce, zarówno wtedy, gdy użyta część do wymiany lub ujęta w kosztorysie naprawy, sporządzonego dla potrzeb wyliczenia odszkodowania, była częścią gorszą, od tej która uległa uszkodzeniu, jak i wtedy, gdyby równowartość restytucyjna części zastępczej byłaby niepewna. Niepewność restytucyjna może mieć natomiast miejsce, gdy brak jest obiektywnych przesłanek pozwalających na kategoryczne stwierdzenie, że inna część niż część bezpośrednio pochodząca od producenta pojazdu jest tej samej jakości co część oryginalna pod każdym istotnym względem (tożsamości parametrów technicznych, w szczególności co do właściwości chemicznych i fizycznych, identyczności co do zdolności użytkowania, tej samej trwałości, o tym samym poziomie bezpieczeństwa, tożsamości wyglądu estetycznego, etc.).

Akty prawa wspólnotowego i krajowego , na które pozwana się powoływała w toku postępowania, faktycznie odnoszą się do zagadnień porozumień wertykalnych i praktyk uzgodnionych w przemyśle motoryzacyjnym. Jednakże nie mogą być traktowane przez ubezpieczycieli jako upoważnienie do każdorazowego zwolnienia się z obowiązku naprawienia szkody według cen części oryginalnych poprzez zapłatę odszkodowania odpowiadającego równowartości cen części nieoryginalnych.

Tym samym oryginalność części zamiennych jest zasadniczym kryterium decydującym o rodzaju, jakości i źródle pochodzenia części zamiennych, które należy zastosować do naprawy lub do obliczenia wysokości odszkodowania. Jeżeli więc uszkodzeniu uległy części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu mechanicznego, i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, regułą powinno być stosowanie części oryginalnych pochodzących od producenta pojazdu mechanicznego lub równoważnych oryginalnym, tj. wyprodukowanych przez producenta części, który dostarcza producentowi pojazdu części do montażu pojazdów, zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu.

Przy czym nie jest nie wykluczona możliwości stosowania części nieoryginalnych, ale tylko części nieoryginalnych o porównywalnej jakości, tj. części zamiennych, których producent tych części zaświadczy, że są one tej samej jakości co części, które są lub były stosowane do montażu danych pojazdów samochodowych. Tego rodzaju części muszą być objęte gwarancją producenta tych części. Dopuszczalność stosowania do naprawy lub obliczenia wysokości odszkodowania tego rodzaju części ma charakter warunkowy i dotyczy szczególnie uzasadnionych sytuacji. Do takich szczególnych sytuacji można zaliczyć sytuacje, kiedy uszkodzeniu uległ pojazdu przestarzały, gdzie dana część przed uszkodzeniem była wyeksploatowana do tego stopnia, że nie może konkurować pod względem użyteczności i ryzyk nawet z częściami nowymi „o porównywalnej jakości". Jednakże jeżeli zakład ubezpieczeń stosuje dla potrzeb ustalenia wysokości odszkodowania tego rodzaju części, powinien wykazać warunki ich zastosowania, o których mowa powyżej. Samo powołanie się na wiek pojazdu jest niewystarczające dla przyjęcia cen części tego rodzaju.

W przedmiotowej sprawie pozwany ubezpieczyciel nie powołał żadnych- oprócz wieku uszkodzonego pojazdu- okoliczności uzasadniających zastosowanie części nieoryginalnych. Tym samym Sąd uznał, że odszkodowanie należy przyznać w wysokości uwzględniającej ceny części oryginalnych.

Odnośnie kosztów prac lakierniczych i blacharskich Sąd przyjął, że naprawa miała miejsce w nieautoryzowanym serwisie. Powód bowiem nie przedłożył faktur dokumentujących wykonanie usługi naprawy w (...) serwisie (...). Nadto powód nie był w stanie powiedzieć w jakim warsztacie naprawa została wykonana. Okoliczności te wpłynęły na przyjęcie, iż naprawa miała miejsce w nieautoryzowanym serwisie. Odszkodowanie należne od zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenia pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku usług naprawczych (por. uchwała SN z dnia 13 czerwca 2003r., III CZP 32/3). Wysokość odszkodowania należnego powodowi powinna zatem uwzględniać stawki prac blacharskich i lakierniczych stosowane przez warsztaty w miejscu zamieszkania poszkodowanego. Jak określił biegły sądowy wartość jednej roboczogodziny przy pracach blacharskich i lakierniczych na terenie powiatu (...), (...) i (...) kształtuje się na poziomie od 70 do 110 zł. Tym samym przyjęto do określenia wysokości odszkodowania wartość uśrednioną na poziomie 90 zł.

Obowiązkiem odszkodowawczym zakładu ubezpieczeń objęta była również kwota podatku VAT doliczonego do ceny naprawy pojazdu, albowiem poszkodowany nie będąc płatnikiem podatku VAT nie miał możliwości skorzystania z uprawnienia obniżenia należnego od niego podatku o kwotę podatku wchodzącego w skład ceny naprawy pojazdu objętej odszkodowaniem (uchwała SN z dnia 15 listopada 2001r., III CZP 68/2001, OSNC 2002/6/74). Wobec powyższego, ustalając wysokość odszkodowania należnego powodowi Sąd uznał, iż obejmuje ono niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu ustalone w oparciu o kalkulację naprawy sporządzoną przez rzeczoznawcę w kwocie brutto, tj. obejmującej należny podatek VAT.

Ponadto Sąd uznał, że powodowi należał się zwrot kosztów poniesionych w związku ze zleceniem przez poszkodowanego sporządzenia wyceny kosztów naprawy w wysokości 184,50 zł. To postawa pozwanej bowiem, która zaniżyła wysokość należnego odszkodowania, skłoniła poszkodowanego do zlecenia sporządzenia prywatnej opinii. Ekspertyza ta była niezbędna do zweryfikowania stanowiska ubezpieczyciela i ustalenia, czy zasadne jest żądanie kwoty odszkodowania wyższej od przyznanej przez pozwaną. Z tych przyczyn, uznać należało, że poniesione z tego tytułu przez poszkodowanego koszty pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem z dnia 10 kwietnia 2015 r.

Nadto powód wniósł o przyznanie uzupełniającego odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zstępczego. Sąd stwierdził, że powództwo co do zasady w tym zakresie było uzasadnione, w świetle aktualnych poglądów orzecznictwa, wskazujących, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego nie służącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (uchwała SN z 17.11.2011r., III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Według tego poglądu, utrata możliwości korzystania z pojazdu stanowi negatywne następstwo majątkowe, a wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu tego negatywnego następstwa należy kwalifikować jako szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela wynikającej z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym znaczenie dwóch kryteriów – celowości wydatków oraz ich ekonomicznego uzasadnienia.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 listopada 2013 r.( sygn.. akt III CZP 76/13, Biul.SN 2013/11/13-14) potwierdził również, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna (tzw. szkoda całkowita), co miało miejsce w stanie faktycznym ustalonym w niniejszej sprawie.

Za wydatek niezbędny (celowy) należy uznać wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu.

W niniejszej sprawie pozwany nie kwestionował celowości poniesienia kosztów najmu pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Przy czym ubezpieczyciel zakwestionował czas powyżej 20 dni najmu pojazdu oraz sporna była stawka najmu pojazdu wynajętego przez powoda.

Na okoliczność określenia stawek brutto za wypożyczenia samochodu zbliżonej klasy do pojazdu uszkodzonego powołano dowód z opinii biegłego. Zgodnie z treścią opinii na rynku lokalnym dla powoda, tj. powiatów (...), (...), (...) stawka dobowa wynosi średnio 312,60 zł za wynajmem na okres do siedmiu dni, a za okres powyżej dwudziestu dniu 266,67 zł.

Mając na uwadze rozmiar uszkodzeń pojazdu powoda należało uznać, że czas niezbędny dla dokonania naprawy mógł trwać do 8 maja 2015r. W tym czasie powód wynajmował pojazd zastępczy przez okres 21 dni, co było – w ocenie Sądu – ekonomicznie uzasadnione. Tym samym odszkodowanie należne powodowi z tego tytułu powinno wynieść 5600,07 zł (21 x 266,67 zł ), a nie jak wyliczyła pozwana spółka 3 900 zł.

Zdaniem Sądu, nie był zasadny zarzut pozwanej braku współdziałania poszkodowanego z ubezpieczycielem. Nie można bowiem nakładać na poszkodowanego obowiązku informowania ubezpieczyciela o zamiarze wynajmu pojazdu zastępczego i korzystania w tym zakresie z usług podmiotu współpracującego z ubezpieczycielem. Ponadto, jak wynika z zeznań powoda, na terminie miasta D. nie było przedstawicielstwa firm trudniących się najmem pojazdów, a współpracujących z pozwanym ubezpieczycielem. Oczekiwanie poszkodowanego na pojazd zastępczy sprowadzany z innego miasta zdaniem Sądu nie mieści się w zakresie obowiązku współdziałania poszkodowanego w celu minimalizacji szkody.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że roszczenie powoda w zakresie zapłaty na jego rzecz uzupełniającego odszkodowania jest częściowo uzasadnione. Jednocześnie, uwzględniając całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania w niniejszej sprawie, zwłaszcza wnioski i spostrzeżenia zawarte w opinii biegłego, Sąd uznał, że powód mógł domagać się od pozwanej zasądzenia kwoty 10 115,07 zł, obejmującej dalsze odszkodowanie w wysokości 8 230,60, odszkodowanie za najem pojazdu zstępczego 1700,07 zł oraz kwotę 184,50 zł tytułem zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy.

Odsetki ustawowe od kwoty odszkodowania zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu. Odsetki od roszczenia z tytułu dalszego odszkodowania za uszkodzony pojazd oraz najem pojazdu zstępczego przyzna od dnia 13 maja 2015r., gdyż takie rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w treści przepisów art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Powód zgłosiła szkodę w dniu 12 kwietnia 2015 r., i po upływie 30 dni roszczenie odszkodowawcze powinno zostać spełnione. Zasadne jest zatem domaganie się odsetek od dnia 13 maja 2015r., .Istotne jest również to, że w tej dacie ubezpieczyciel znał już również wysokość poniesionych przez powoda kosztów najmu pojazdu zstępczego. W toku postępowania likwidacyjnego powód nie zgłaszał roszczeń o zwrot kosztów prywatnej ekspertyzy, uczył to dopiero w pozwie. Odpis pozwu z tym dodatkowym roszczeniem pozwana spółka otrzymała w dniu 28 sierpnia 2015r., Mając na uwadze treść 455 k.c. Sąd uznał, że ubezpieczyciel powinien spełnić świadczenie do dnia 4 września 2015r., a więc od dnia następnego należały się powodowi odsetki.

W konsekwencji Sąd, na podstawie art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. i umową ubezpieczenia w zw. z art. 481 k.c., przyznał zasadne odszkodowanie , a w pozostałym zakresie powództwo oddalił (punkt I i II wyroku).

Odnośnie rozliczenia kosztów procesu poniesionych przez strony należy na wstępie wskazać, że zgodnie z przepisami art. 98 § 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W świetle opisanych powyżej zasad, do kosztów procesu poniesionych przez powoda należało zaliczyć: opłatę od pozwu w kwocie 964 zł, wynagrodzenie reprezentującego go adwokata w kwocie 2400 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka poczyniona na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 330,33 zł, co daje łącznie kwotę 3711,33 zł.

Z kolei na koszty procesu poniesione przez stronę pozwaną składało wynagrodzenie reprezentującego go radcy prawnego w kwocie 2400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł oraz zaliczka poczyniona na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 180,18 zł, co daje łącznie kwotę 2597,18 zł.

Wedle przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Tak też sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie, gdyż powód wygrał sprawę w 61,38 %, natomiast strona pozwana w 38,62 %. Oznacza to, iż powodowi z tytułu kosztów procesu należał się zwrot kwoty 2278,01 zł (3711,33 zł x 61,38%), a stronie pozwanej kwoty 1003,03 zł (2597,18 zł x 38,62%). Po ich rozliczeniu, z tytułu kosztów procesu pozwana powinna zapłacić na rzecz powoda kwotę 1274,98 zł (2778,01 zł – 1003,03 zł).

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o przytoczone przepisy, Sąd orzekł jak w punkcie III sentencji.