Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ns 808/16 - zarządzenie, postanowienie, uzasadnienie Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie z 2019-11-25

Sygn. akt I Ns 808/16

POSTANOWIENIE

Dnia 25 listopada 2019 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Leszek Kawecki

Protokolant: Agnieszka Wodzińska

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2019 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie

sprawy z wniosku S. S. (1)

przy uczestnictwie A. P. (1)

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I / ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy S. S. (1) i uczestniczki postępowania A. P. (1) wchodzą następujące przedmioty majątkowe:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w B. na osiedlu (...), w Spółdzielni Mieszkaniowej w B., dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 102 152,11 zł,

2)  samochód osobowy marki V. (...), rok produkcji 2001, numer rejestracyjny (...), o wartości 8 000 zł,

3)  środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (...), rok produkcji 2002, numer rejestracyjny (...), w kwocie 6 500 zł,

o ogólnej wartości 116 652,11 zł (sto szesnaście tysięcy sześćset pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy złotych):

II/ oddalić żądanie uczestniczki postępowania A. P. (1) o ustalenie nierównych udziałów jej i wnioskodawcy S. S. (1) w majątku wspólnym;

III/ dokonać podziału majątku wspólnego opisanego w punkcie I postanowienia w ten sposób, że:

a)  wnioskodawcy S. S. (1) przyznać środki uzyskane ze sprzedaży samochodu marki M. (...), rok produkcji 2002, numer rejestracyjny (...), w kwocie 6 500 zł (sześć tysięcy pięćset złotych);

b)  uczestniczce postępowania A. P. (1) przyznać następujące przedmioty majątkowe:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w B. na osiedlu (...), w Spółdzielni Mieszkaniowej w B., dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 102 152,11 zł,

2)  samochód osobowy marki V. (...), rok produkcji 2001, numer rejestracyjny (...), o wartości 8 000 zł,

o łącznej wartości 110 152,11 zł (sto dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt dwa złote jedenaście groszy);

IV/ ustalić, że uczestniczka postępowania A. P. (1) poczyniła nakłady i wydatki z majątku osobistego na majątek wspólny jej i wnioskodawcy S. S. (1) w kwocie 13 667,99 zł (trzynaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt siedem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy);

V/ zasądzić od uczestniczki postępowania A. P. (1) na rzecz wnioskodawcy S. S. (1) kwotę 44 992,06 zł (czterdzieści cztery tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa złote sześć groszy) tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym, płatną w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie zwłoki w płatności;

VI/ nakazać uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie tytułem wydatków poniesionych tymczasowo ze Skarbu Państwa: wnioskodawcy kwotę 949,17 zł, zaś uczestniczce postępowania kwotę 949,16 zł;

VII/ ustalić, że wnioskodawca i uczestniczka postępowania ponoszą we własnym zakresie koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 808/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawca S. S. (1) wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego jego i uczestniczki postępowania A. S. (po zmianie nazwiska P.), na który składają się:

1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w B. na osiedlu (...), dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 117 300 zł,

2) samochód osobowy V. (...), rok produkcji 2001, nr rej. (...)­, o wartości 9 000 zł;

3) samochód M. (...), rok produkcji 2002, nr rej. (...), o wartości 9 000 zł;

4) umeblowanie i wyposażenie kuchni i pokoju dziennego, meble w przedpokoju i pralka

w łazience, o łącznej wartości 20 000 zł,

przez przyznanie jemu samochodu ujętego w pkt. 3 wniosku, a pozostałych składników –

uczestniczce postępowania ze spłatą na jego rzecz.

W uzasadnieniu wniosku podał, że małżeństwo jego i uczestniczki rozwiązano przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 14.03.2016 r. (sygn. akt sprawy I C 2343/15). W trakcie trwania małżeństwa oboje nabyli zaś składniki majątkowe ujęte we wniosku. Mieszkanie z wyposażeniem zajmuje uczestniczka mieszkająca wraz z ich córką, samochód v. (...) również posiada uczestniczka, a samochód m. (...)­ – on. Samochody te posiadają praktycznie identyczną wartość, proponuje więc rozdzielenie samochodów oraz przyznanie mieszkania z wyposażeniem uczestniczce ze spłatą na jego rzecz.

W pisemnej odpowiedzi na wniosek uczestniczka postępowania wniosła:

1) o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą następujące składniki majątkowe:

a) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego opisane wyżej, o wartości 88 000 zł,

b) samochód osobowy marki V. (...), bliżej oznaczony we wniosku, o wartości 9 000 zł,

c) samochód marki M. (...), również bliżej opisany we wniosku, o wartości 16 000 zł,

d) elementy wyposażenia mieszkania (meble, sprzęt RTV i AGD ), o wartości 5 000 zł,

e) narzędzia i sprzęty budowlane (rusztowania budowlane, maszynki do cięcia płytek, urządzenie do samodzielnego układania regipsu, betoniarka, dwie wiertarki, 2 gumówki, sprzęt malarski), o wartości 5 000 zł,

f) narzędzia ogrodnicze (kosiarka spalinowa, podkaszarka, piła spalinowa, nożyce do żywopłotu), o wartości 1 000 zł,

g) laptop, nawigacja, radio (...) oraz dysk przenośny, o wartości 1 000 zł,

2/ o ustalenie, że udziały jej i wnioskodawcy w majątku wspólnym nie są równe i wynoszą 65% - ona, zaś 35% - wnioskodawca,

3/ o dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez przyznanie jej składników majątkowych opisanych w pkt. 1 ppkt a, b i d, o łącznej wartości 102 000 zł, a wnioskodawcy – składników majątkowych opisanych w pkt. 1 ppkt c, e, f i g, o łącznej wartości 23 000 zł,

4/ o zasądzenie od niej na rzecz wnioskodawcy kwoty 20 750 zł tytułem wyrównania jego udziału w majątku wspólnym,

5/ o zasądzenie od wnioskodawcy na jej rzecz kwoty 3 960 zł tytułem zwrotu jej nakładów na majątek wspólny.

Na uzasadnienie swojego stanowiska uczestniczka postępowania w szczególności wskazała, że wartość lokalu mieszkalnego, wyliczona na kwotę 120 000 zł (przy uwzględnieniu jego stanu technicznego), została pomniejszona o kwotę obciążającego ten lokal niespłaconego kredytu hipotecznego w wysokości 7 043,07 CHF. Wartość samochodów z kolei ustalono na podstawie giełdowych cen tego typu pojazdów. Wartość natomiast pozostałych ruchomości ustalono szacunkowo, przy uwzględnieniu daty i cen ich nabycia oraz stopnia zużycia. Sposób podziału wspólnego majątku wspólnego uwzględnia zaś rzeczywisty stan posiadania poszczególnych jego składników. Uczestniczka postępowania wskazała też, że wniosek o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym wynika z faktu większego nakładu z jej majątku osobistego na majątek wspólny oraz stałego spłacania przez nią długów wnioskodawcy i jego braku zaangażowania w kosztach utrzymania rodziny. I tak, otrzymała ona od pracodawcy zwrot 25% ceny nabycia lokalu mieszkalnego, którą przeznaczyła na spłatę kredytu mieszkaniowego.

Ponadto z tytułu sprzedaży w dniu 25.03.2013 r. stanowiących jej majątek osobisty gruntów rolnych i lasu otrzymała kwotę 56 313 zł, z której to kwoty tytułem zwrotu pożyczonych pieniędzy na poczet wkładu własnego z tytułu nabycia mieszkania oddała kwotę 11 440 zł. Na potrzeby rodziny przeznaczyła kwotę 44 916 zł, nabywając samochód marki M. (...) za kwotę 20 000 zł, a kwotę 10 000 zł przeznaczyła na spłatę kredytu mieszkaniowego. Pozostałe środki z majątku osobistego zostały przeznaczone na spłatę długów wnioskodawcy z tytułu

podjętej przez niego nietrafionej działalności gospodarczej oraz utrzymanie rodziny. W dniu 02.02.2015 r. spłaciła także całkowite zadłużenie wnioskodawcy, zaciągnięte dla potrzeb jego firmy (...) w (...) Bank SA w kwocie 25 000 zł, zaciągając na ten cel własny kredyt, który nadal spłaca.

Ustosunkowując się do odpowiedzi na wniosek wnioskodawca potwierdził, że wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego faktycznie obciąża niespłacony kredyt w kwocie 7 043,07 franków szwajcarskich. Podniósł jednak, że uczestniczka w swojej odpowiedzi sugeruje, iż chce przejąć prawo do mieszkania, ale nie wskazuje, czy i w jaki sposób chce przejąć do spłaty resztę kredytu. Gdyby to rozwiązanie rzeczywiście zostało w prawny sposób przeprowadzone, to przyjąłby istotnie wartość tego składnika majątku na 88 000 zł. Co do samochodu m. (...), to przyjęta przez niego wartość tego pojazdu wynika z faktu, że samochód ten był uszkodzony. Wyposażenie i umeblowanie mieszkania przedstawia zaś według niego wartość 10 000 zł, narzędzia budowlane – 5 000 zł, narzędzia ogrodowe (kosiarka, podkaszarka, piła zakupione 12 lat temu w O., kosztujące w chwili zakupu łącznie 800 zł) – ­200 zł, natomiast nawigacja, radio (...) i dysk przenośny mają aktualnie wartość 400 zł, przy czym laptop został spalony, a dysk posiada uczestniczka. Wnioskodawca nie zgodził się z wnioskiem uczestniczki dotyczącym ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym wobec braku podstaw do takiego ustalenia. Wskazał, że nigdy nie marnotrawił majątku, cały czas pracował

i zarobkował, m.in. w. charakterze murarza-tynkarza, handlował, pracował w Spółce (...),

w firmach (...) (do października 2012 r.). Zaprzeczył też twierdzeniom uczestniczki, że dokonywała ona większego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny oraz że stale spłacała jego długi, a także iż wykazywał on brak zaangażowania w kosztach utrzymania rodziny. W szczególności zakwestionował, że kwota 13 883,50 zł miałaby być nakładem uczestniczki z jej majątku osobistego na majątek wspólny. Podniósł, że twierdzenie to nie ma jego zdaniem oparcia w przepisach art. 31 i 33 k. r i o. Wnioskodawca odniósł się też do wniosku uczestniczki ujętego w pkt. 5 odpowiedzi, żądającym zasądzenia od niego na rzecz uczestniczki kwoty 3 960 zł, bo żądanie to wskazuje, ze nakład uczestniczki wyniósł łącznie 7 920 zł, podczas gdy uzasadnienie odpowiedzi na wniosek wskazuje sumy dużo większe. Zakwestionował też twierdzenie uczestniczki, że z tytułu sprzedaży w dniu 25.03.2013 r. gruntów

i lasu stanowiących jej majątek osobisty oddała pożyczkę w kwocie 11 440 zł na poczet wkładu własnego z tytułu nabycia mieszkania. Pieniądze na ten cel pochodziły bowiem z kredytu, który zaciągnęła jego matka. Zaprzeczył również, by samochód m. (...) został kupiony za kwotę 20 000 zł. Kredyt mieszkaniowy natomiast zawsze był spłacany zgodnie

z harmonogramem spłat i nigdy nie figurowała tam kwota jednorazowej spłaty wynosząca 10 000 zł. Uczestniczka nie przytoczyła też dowodów na swoje twierdzenie, że dokonała spłaty jego długów z tytułu nietrafionej działalności gospodarczej, podobnie jak na twierdzenie, że zaciągniętym innym kredytem spłaciła zadłużenie związane z działalnością firmy (...). (...) Bank SA dołączone do odpowiedzi na wniosek absolutnie nie potwierdza jej stanowiska. Zgłoszona spłata wyroków sądowych to wpłata kwoty 280 zł za mandat nałożony przez Inspekcję Transportu Drogowego za przekroczenie nacisku na oś przyczepki. Aby usystematyzować fakty kolejnych przedsięwzięć majątkowych stron wnioskodawca wskazał jednocześnie, że:

- umowa przedwstępna zakupu mieszkania została zawarta 16.01.2004 r.;

- kupno tego mieszkania to 19.02.2004 r., a z aktu notarialnego jasno wynika, że kupujący już wcześniej wpłacili kwotę 11 440 zł, reszta zaś ceny, tj. 45 760 zł, została zapłacona do 27.02.

2004 r., natomiast decyzja Dyrektora Aresztu Śledczego pochodzi z 04.05.2005 r.,

- sprzedaż przez uczestniczkę gruntu i lasu w T. to 25.03.2013 r.,

- spłata należności w (...) Bank SA to 04.02.2015 r., znamienne jest przy tym, że z zaświadczenia Banku wynika, iż przedmiotowy kredyt został udzielony wnioskodawcy 07.02.2013 r.

Wnioskodawca podniósł też, w związku z udzieleniem mu kredytu w (...) Bank SA, że posiadał zdolność kredytową, co przeczy twierdzeniom uczestniczki, że on i jego firma miałaby się znajdować w opłakanej sytuacji majątkowej, spowodowanej jego niegospodarnością. Podkreślił też, że w trakcie małżeństwa to on sam przeprowadził remont wspólnego mieszkania, o wartości co najmniej 20 000 zł. W mieszkaniu tym m.in. zerwano stare tapety, wykonano gładzie, tynki, wyrównano posadzki, wymieniono wszystkie okna, wymieniono wszystkie drzwi (wewnętrzne

i zewnętrzne), położono terakotę w kuchni, przedpokoju, płytki ścienne w kuchni, podniesiono sufity, dokonano wymiany instalacji elektrycznej, ułożono panele w pokoju dużym i małym. Ta okoliczność jednoznacznie przeczy twierdzeniom uczestniczki, iż nie był on zaangażowany

w kwestie rodziny. Ponadto zakupiono meble na wymiar, szafę w zabudowie, zakupiono też sprzęt AGD do kuchni itd.

Na rozprawie w dniu 10 stycznia 2018 r. uczestniczka postępowania, podtrzymując dotychczasowe stanowisko, wniosła o przyjęcie, że jej udział w majątku wspólnym wynoszący 65% daje kwotę 84 810 zł, zaś udział wnioskodawcy wynoszący 35% daje kwotę 45 677,11 zł.

W związku z tym wniosła o przyznanie wnioskodawcy samochodu m. (...), narzędzi i sprzętów budowlanych, narzędzi ogrodniczych, laptopa, nawigacji oraz dysku, o łącznej wartości 23 000 zł, zaś jej – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, samochodu v. (...) i elementów wyposażenia mieszkania, o łącznej wartości 107 477,46 zł. Uczestniczka wniosła także o zasądzenie od wnioskodawcy na jej rzecz kwoty 5 840,48 zł tytułem zwrotu nakładów w 1/2 części na spłatę kredytu i kwoty 4 483,50 zł tytułem zwrotu w 1/2 części nakładów na lokal mieszkalny (wpłat na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w B. po ustaniu wspólności ustawowej) oraz wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny (wkład własny na zakup mieszkania w kwocie 11 440 zł + 23 883,50 zł – nakłady na spłatę kredytu w czasie wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego, przy czym 13 883,50 zł jest to dofinansowanie uzyskane z Aresztu Śledczego w D., zaś 10 000 zł to kwota uzyskana ze sprzedaży gruntów rolnych, zakup samochodu m. (...), na który została przeznaczona kwota 20 000 zł po sprzedaży gruntów rolnych), co daje łącznie 65 647,48 zł.

W piśmie przygotowawczym z dnia 23 stycznia 2018 r. wnioskodawca podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Na rozprawie w dniu 27 czerwca 2019 r. pełnomocnik wnioskodawcy, uwzględniając stanowisko uczestniczki postępowania w przedmiocie ograniczenia sądowego podziału majątku, wniósł o ograniczenie sądowego podziału majątku do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz obu samochodów,

Na rozprawie poprzedzającej wydanie postanowienia co do istoty sprawy pełnomocnik uczestniczki postępowania wniosła jak dotychczas, z tym że z uwagi na upływ czasu od zamknięcia poprzedniej rozprawy, wniosła o obciążenie wnioskodawcy połową kwot przeznaczonych przez nią na spłatę kredytu hipotetycznego, począwszy od czerwca 2019 r. do listopada 2019 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małżeństwo wnioskodawcy S. S. (1) i uczestniczki postępowania A. S. (po zmianie nazwiska P.), zawarte w dniu 05 lipca 1997 r. w K., zostało rozwiązane przez rozwód z winy S. S. wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 14 marca 2016 r., prawomocnym od dnia 05 kwietnia 2016 r.

D owód: odpis prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 14 marca 2016 roku

w sprawie o sygn. akt I C 2343/15.

W dniu 19 lutego 2004 r. byli małżonkowie nabyli od K. i T. C.

z majątku dorobkowego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w B. na osiedlu (...), w Spółdzielni Mieszkaniowej

w B., dla którego to prawa Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi obecnie księgę wieczystą nr (...).

Cena sprzedaży przedmiotu umowy wynosiła 57 200 zł i została zapłacona w ten sposób, że kwotę 11 440 zł uiszczono przed podpisaniem umowy, a na pokrycie reszty ceny sprzedaży wynoszącej kwotę 45 760 zł został udzielony wnioskodawcy i uczestniczce postępowania kredyt przez Bank (...) w W..

Dowód: odpis wypisu aktu notarialnego Repertorium A numer (...) z dnia 19 lutego 2004 roku, obejmującego umowę sprzedaży i odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) z dnia 22 czerwca 2016 roku.

Część ceny sprzedaży uiszczona przed podpisaniem aktu notarialnego pochodziła ze wspólnych pieniędzy wnioskodawcy i uczestniczki postępowania. Nie można przyjąć, że kwota 11 440 zł została pokryta z darowizny poczynionej przez matkę uczestniczki postępowania Z. P. (1) w kwocie 15 000 zł i to wyłącznie na jej rzecz czy też, że była to kwota otrzymana przez wnioskodawcę od jego matki, pochodząca z zaciągniętego przez nią kredytu.

Natomiast już po nabyciu przedmiotowego prawa do lokalu uczestniczka postępowania otrzymała z Aresztu Śledczego w D., gdzie była i jest zatrudniona, pomoc finansową na uzyskanie lokalu mieszkalnego w wysokości 13 883,50 zł.

Dowód: odpis decyzji Nr (...) Dyrektora Aresztu Śledczego w D. częściowo zeznania świadków Z. P. (1) i I. K., przesłuchanie wnioskodawcy, przesłuchanie uczestniczki postępowania.

W czasie trwania wspólności ustawowej byli małżonkowie nabyli także samochód osobowy marki V. (...) o nr. rej. (...), rok produkcji 2001 oraz samochód dostawczy marki M. (...) o nr. rej. (...), rok produkcji 2002. Pieniądze w wysokości 20 000 zł na zakup tego drugiego samochodu, który służył wnioskodawcy do prowadzenia własnej działalności gospodarczej, rodzice uczestniczki postępowania pożyczyli byłemu zięciowi.

Wskazany wyżej samochód osobowy użytkowany był i jest nadal przez uczestniczkę postępowania. Jego wartość rynkowa wynosi obecnie 8 000 zł. Natomiast powyższy samochód dostawczy został w dniu 28 marca 2018 r. sprzedany przez wnioskodawcę za kwotę 6 500 zł, choć w ogłoszeniu o sprzedaży S. S. wystawił go pierwotnie za kwotę 10 500 zł.

Dowód: kserokopia dowodu rejestracyjnego pojazdu marki V. (...) oraz polisy komunikacyjnej o numerze (...), odpis umowy kupna-sprzedaży pojazdu z dnia 28 marca 2018 roku, wydruk z portalu internetowego F. z 2017 roku.

W czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej wnioskodawca i uczestniczka

postępowania wspólnie wyposażyli przedmiotowy lokal mieszkalny w meble oraz inne urządzenia domowe, wnioskodawca nabył także narzędzia i sprzęty budowlane oraz narzędzia ogrodnicze.

W toku postępowania uczestniczka wniosła jednak o wyłączenie tych ruchomości z sądowego podziału majątku, na co wnioskodawca przystał.

Dowód: przesłuchanie uczestniczki postępowania, przesłuchanie wnioskodawcy.

Pismem z dnia 27 czerwca 2016 r. pełnomocnik wnioskodawcy wezwał uczestniczkę postepowania do dobrowolnego podziału majątku. Uczestniczka postępowania nie odpowiedziała jednak na to pismo.

Dowód: odpis pisma pełnomocnika wnioskodawcy do uczestniczki postępowania z dnia 27 czerwca 2016 roku.

Wnioskodawca przyczyniał się w takim samym stopniu do powstania majątku wspólnego. Przez prawie cały czas trwania małżeństwa pracował on i zarobkował, m.in. w. charakterze murarza-tynkarza, handlował, pracował w Spółce (...), w firmach (...), podjął też pracę za granicą. Jego wkład w zaspokojenie potrzeb rodziny i we wspólnym gospodarstwie domowym był więc taki sam, jak uczestniczki postępowania, nawet jeżeli otrzymywała ona wyższe wynagrodzenie za pracę. W trakcie małżeństwa wnioskodawca sam przeprowadził remont wspólnego mieszkania. W mieszkaniu tym m.in. zerwano stare tapety, wykonano gładzie, tynki, wyrównano posadzki, wymieniono wszystkie okna, wymieniono wszystkie drzwi (wewnętrzne i zewnętrzne), położono terakotę w kuchni, przedpokoju, płytki ścienne w kuchni, podniesiono sufity, dokonano wymiany instalacji elektrycznej, ułożono panele

w pokoju dużym i małym.

Brak jest przy tym brak jest podstaw do przyjęcia, że wnioskodawca trwonił majątek wspólny.

Dowód: odpisy informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy uczestniczki postępowania za lata 2010 – 2015; częściowo zeznania świadka B. G., zeznania świadków M. G., R. S. (1), P. L., E. S. i J. J.; na okoliczności jak we wniosku dowodowym wnioskodawcy z dnia 31 stycznia 2017 roku; przesłuchanie wnioskodawcy, przesłuchanie uczestniczki postepowania.

Jeszcze w marcu 2016 r. wnioskodawca wyprowadził się ze wspólnego miejsca zamieszkania, zabierając ze sobą wskazany wyżej samochód dostawczy, gdyż tylko on

z niego korzystał. Natomiast od tego czasu uczestniczka postępowania ponosiła opłaty za używanie lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład majątku wspólnego.

Dowód: odpis historii rachunku bankowego uczestniczki postępowania w (...) Banku (...) SA w W. za okres od 01.07.2016 r. do 15.11.2016 r.; wydruk bankowych dowodów wpłat na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w B. za okres od listopada 2017 roku do 03 grudnia 2018 roku oraz od grudnia 2018 roku do czerwca 2019 roku; przesłuchanie wnioskodawcy, przesłuchanie uczestniczki postępowania.

Aktualna wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w B. na osiedlu (...), wynosi kwotę 119 200 zł, przy czym wysokość zadłużenia z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez byłych małżonków za nabycie tego prawa, wynosi obecnie kwotę 17 047,89 zł (przy uwzględnieniu dalszej wpłaty dokonanej przez uczestniczkę w kwocie 400 zł).

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości R. S. (2) z dnia 10 sierpnia 2018 roku; zaświadczenie o obsłudze (...) Banku (...) SA z dnia 27 listopada 2018 roku, dokumenty dołączone do akt pismami Banku (...) w W. z dnia 28 sierpnia 2019 roku i z dnia 1 października 2019 roku ; przesłuchanie wnioskodawcy, przesłuchanie uczestniczki postępowania. .

Od dnia ustania wspólności majątkowej małżeńskiej tylko A. P. (1) spłaca pozostałą do spłaty część kredytu bankowego zaciągniętego na nabycie przedmiotowego prawa.

Na dzień 28 sierpnia 2019 r. była to kwota 13 267,99 zł. Natomiast obecna rata spłaty kredytu wynosi 400 zł miesięcznie.

Dowód: wydruk listy transakcji za okres od 01 stycznia 2018 roku do 03 grudnia 2018 na rachunku założonym do spłaty powyższego kredytu oraz za okres 01 grudnia 2018 roku do 08 czerwca 2019 roku, dokumenty dołączone do akt pismami Banku (...) w W. z dnia 28 sierpnia 2019 roku i z dnia 1 października 2019 roku; przesłuchanie wnioskodawcy, przesłuchanie uczestniczki postępowania.

Wnioskodawca zatrudniony jest obecnie w prywatnym przedsiębiorstwie budowlanym, na umowę o pracę na czas nieokreślony. Zarabia 1 633 zł miesięcznie. Innych dochodów nie ma. Na utrzymaniu ma córkę z małżeństwa w wieku 17 lat.

Dowód: przesłuchanie wnioskodawcy.

Uczestniczka postępowania mieszka wraz z córką w przedmiotowym lokalu mieszkalnym . Zatrudniona jest w Areszcie Śledczym w D. jako psycholog. Zarabia około 5 000 zł miesięcznie. Innych dochodów nie ma. Gotowa byłaby zapłacić na rzecz wnioskodawcy kwotę dopłaty jednorazowo, gdyby nie przekraczała ona 7 000 zł, w przeciwnym razie – jedynie w ratach, w wysokości nie więcej niż 500 zł miesięcznie.

Dowód: przesłuchanie uczestniczki postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek co do zasady należało uwzględnić.

Małżeństwo wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, zawarte dnia 5 lipca 1997 r., zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 14 marca

2016 r., prawomocnym od dnia 5 kwietnia 2016 r., z tym dniem więc ustała między nimi wspólność ustawowa.

Zgodnie zaś z przepisem art. 31 ust. 1 k.r. i o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego

z nich (majątek wspólny), przedmioty majątkowe nieobjęte zaś wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Na majątek wspólny zatem składają się przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej. Jedynie w ściśle i wyczerpująco wymienionych przez Kodeks rodzinny i opiekuńczy wypadkach, nabyty w czasie trwania ustroju wspólności ustawowej przedmiot majątkowy nie zwiększa stanu majątku wspólnego, lecz staje się z mocy art. 33 k.r. i o. przedmiotem majątku osobistego. Artykuł 31 k.r.i o. wyraża zasadę ogólną,

a art. 33 pkt 1-10 k.r. i o. wyjątki od tej zasady. Taki rozkład zasady i wyjątków rozstrzyga wszelkie wątpliwości co do tego, czy konkretny przedmiot majątkowy należy zaliczyć do majątku wspólnego, czy też osobistego. Ponadto należy zaznaczyć, że Kodeks rodzinny i opiekuńczy

w zasadzie nie zawiera własnych unormowań dotyczących podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, w art. 46 k.r. i o. znajduje się jedynie odesłanie do przepisów o dziale spadku. Problematykę wspólności majątku wspólnego i jego sądowego podziału normują zatem

w sferze materialnoprawnej art. 1035-1046 k.c., przy czym art. 1035 k.c. zawiera kolejne odesłanie, nakazując stosować odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych, a w sferze proceduralnej art. 566 i 567 k.p.c. oraz art. 680-689 k.p.c. W art. 688 k.p.c. znajduje się zaś odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów o zniesieniu współwłasności, w szczególności do art. 618 § 2 i 3 k.p.c.

Podstawową kwestią w sądowym podziale majątku wspólnego jest ustalenie składu majątku podlegającego podziałowi. W myśl bowiem art. 684 k.p.c. skład i wartość tego majątku ustala sąd, który określa, jakie przedmioty majątkowe podlegają podziałowi, przy czym zauważyć należy, iż norma art. 684 k.p.c. nie stwarza dla sądu uprawnień do prowadzenia z urzędu dochodzenia mającego na celu ustalenie, czy i jakie składniki majątku podlegają jeszcze podziałowi oprócz wskazanych przez zainteresowanych w sprawie. Przedmiotem tego podziału winien zaś być, zgodnie z art. 1038 § 1 k.c. w zw. z art. 46 k.r. i o., cały majątek objęty wspólnością.

W rozpoznawanej sprawie w istocie poza sporem pozostawała kwestia składu majątku wspólnego byłych małżonków, skoro wnioskodawca, uwzględniając stanowisko uczestniczki postępowania w przedmiocie ograniczenia sądowego podziału majątku, wniósł o ograniczenie takiego podziału do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz obu samochodów. Ponadto byli małżonkowie zgodnie wnieśli, aby przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i samochód osobowy przyznać uczestniczce postępowania, zaś – po sprzedaży samochodu dostawczego – kwotę stanowiąca wartość tego pojazdu bądź środki uzyskane z tej sprzedaży – wnioskodawcy. Spór pomiędzy byłymi małżonkami dotyczył natomiast właśnie wartości tego składnika majątku, a także kwestii ich udziałów w majątku wspólnym oraz rozliczenia nakładów i wydatków poczynionych z majątku osobistego uczestniczki postępowania na majątek wspólny.

Sąd ostatecznie więc ustalił, że w skład majątku wspólnego podlegającego sądowemu podziałowi wchodzą: spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego

w B. na osiedlu (...), dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz samochód osobowy marki V. (...), rok produkcji 2001, nr rej. (...)­, a także środki uzyskane ze sprzedaży samochodu M. (...), rok produkcji 2002, nr rej. (...). Co się zaś tyczy wartości tego składnika majątku wspólnego, to Sąd przyjął, iż powinna to być kwota uzyskana faktycznie ze sprzedaży, czyli 6 500 zł, a nie wskazywana przez uczestniczkę cena wywoławcza pojazdu, czyli 10 500 zł. Uczestniczka postępowania bowiem nie wykazała, że kwota uzyskana ze sprzedaży tego pojazdu odbiega od jego wartości rynkowej, zważywszy na datę ogłoszenia o sprzedaży i stan techniczny pojazdu wskazywany przez wnioskodawcę. Ustalając natomiast wartość przedmiotowego spółdzielczego prawa do lokalu, Sąd oparł się w tym względzie na opinii pisemnej biegłego sądowego R. S. (2), która to opinia nie została zakwestionowana ani przez wnioskodawcę, ani przez uczestniczkę postępowania. W związku z tym należało przyjąć, że wartość ta wynosi kwotę 119 200 zł. Niemniej istotne było jednak i to, że w przypadku wejścia w skład majątku wspólnego ograniczonego prawa rzeczowego obciążonego hipoteką, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, wartość tego składnika majątkowego należało ustalić przy uwzględnieniu obciążenia hipotecznego. Zgodnie bowiem z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego (choć w ostatnim czasie uległo ono zmianie), aprobowanym przez doktrynę, przy szacowaniu składników majątku wspólnego należy uwzględnić obciążenia zmieniające rzeczywistą wartość tych składników, w szczególności obciążenia o charakterze prawnorzeczowym, zwłaszcza obciążenie hipoteką. Wartość tych obciążeń odlicza się zarówno przy ustalaniu składników majątku wspólnego, jak i przy zaliczaniu wartości przyznanej jednemu z małżonków nieruchomości na poczet przysługującego mu udziału

w majątku wspólnym (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2000 r., II CKN 611/99, Biul. SN 2000/11/15, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2004 r.; II CK 538/03, nie publ.; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2009 r., III CZP 103/09, nie publ.). Jeżeli ze względu na istnienie odpowiedzialności rzeczowej dług obciąża rzecz i obniża jej wartość, jego spłata przez małżonka, który w wyniku podziału majątku otrzymał obciążoną rzecz oszacowaną z uwzględnieniem tego długu stanowi realizację zasady, że zobowiązany do spłaty jest ten, komu prawo zostało przyznane, gdyż spłacając dług zapobiega skierowaniu przez wierzyciela roszczeń do tej rzeczy. Za takim stanowiskiem przemawia również treść art. 618 § 3 k.p.c. w zw. z art. 567 § 1 i 3 k.p.c., wyłączającego możliwość dochodzenia roszczeń podlegających rozpatrzeniu w postępowaniu działowym po jego prawomocnym zakończeniu, nawet wówczas gdy nie zostały w tym postępowaniu zgłoszone (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2009 r., IV CSK 566/08). Nieuwzględnienie zatem obciążającej ograniczone prawo rzeczowe hipoteki, przy ustalaniu wysokości spłaty należnej małżonkowi, któremu prawo to nie zostało przydzielone, od drugiego małżonka, mogłoby prowadzić do tego, że jako dłużnik hipoteczny małżonek ten spłaci sam cały dług, będąc przy tym pozbawiony możliwości dochodzenia w stosunku do współmałżonka roszeń z tego tytułu. W takiej sytuacji małżonek, któremu przyznano ograniczone prawo rzeczowe, zobowiązany byłby do spłaty całego kredytu jako dłużnik rzeczowy oraz połowy wartości tego prawa nie uwzględniającej obciążenia, drugi małżonek pozostawałby natomiast solidarnym dłużnikiem z tytułu kredytu. Reasumując więc, skoro wysokość zadłużenia z tytułu spłaty kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przez byłych małżonków na nabycie przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, aktualnie wynosi kwotę 17 047,89 zł, to wartość tego prawa podlegającego podziałowi powinna wynosić kwotę 102 152,11 zł (119 200 zł – 17 047,89 zł).

Jednocześnie w tym miejscu należy zaznaczyć, że uczestniczka postępowania zasadnie wniosła o rozliczenie w podziale majątku kwoty spłaconego przez nią części kredytu tytułem nakładów i wydatków poczynionych przez nią z majątku osobistego na majątek wspólny. Powyższe żądanie A. P. oparte jest na przepisach art. 45 § 1 k.r. i o., art. 46 k.r. i o. w zw. z art. 1035 k.c. Konsekwencją zaś tego unormowania jest art. 567 § 1 k.p.c., według którego

w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd rozstrzyga m.in. o tym, jakie wydatki, nakłady

i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego jednego z małżonków

i odwrotnie podlegają zwrotowi. Mając natomiast na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności z dokumentów, Sąd przyjął, że kwota tych nakładów i wydatków wyniosła 13 667,99 zł, zatem wnioskodawca zobowiązany jest do zwrotu uczestniczce postępowania połowy tej kwoty, czyli kwoty 6 834 zł (po zaokrągleniu).

Bez wątpienia natomiast nie można potraktować jako takiego nakładu kwoty 13 883,50 zł, jaką uczestniczka postępowania uzyskała w ramach pomocy finansowej otrzymanej z Aresztu Śledczego w D.. Taką pomoc, podobnie jak kiedyś pomoc uzyskaną ze środków zakładu funduszu mieszkaniowego ( (...)), należy bowiem uznać jako udzieloną z majątku wspólnego. Co istotne jednak – Sąd nie podzielił także stanowiska uczestniczki postępowania, że dalsze kwoty wskazane przez nią, czyli kwota co najmniej 4 483,50 zł tytułem zwrotu w 1/2 części nakładów na lokal mieszkalny (wpłat na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej w B. po ustaniu wspólności ustawowej) oraz innych wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny (wkład własny na zakup mieszkania w kwocie 11 440 zł, kwota 10 000 zł przeznaczona na spłatę kredytu, uzyskana ze sprzedaży gruntów rolnych, zakup samochodu m. (...), na który miała być przeznaczona kwota 20 000 zł, również sprzedaży gruntów rolnych).

Przemawiają za tym zarówno twierdzenia samej uczestniczki postępowania zawarte w odpowiedzi na wniosek, na przykład co do kwoty 11 440 zł jako uzyskanej ewentualnie w drodze pożyczki od jej rodziny, a nie darowizny wyłącznie na jej rzecz, czy też wynikającej choćby z zeznań świadka Z. P., otrzymanej w drodze pożyczki kwoty 20 000 zł jako przeznaczonej na zakup samochodu dostawczego. Co się zaś tyczy nakładów na lokal mieszkalny, to niezależnie od tego, że przedmiotem rozliczenia mogłyby być tylko wpłaty dokonane po ustaniu wspólności ustawowej, to żądania uczestniczki postępowania z tego tytułu i tak nie można uwzględnić, skoro wnioskodawca nie zajmował tego lokalu już od marca 2016 r.

Dlatego też, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w punktach I i IV postanowienia.

W rozpoznawanej sprawie, jak już wcześniej wskazano, spór pomiędzy byłymi małżonkami dotyczył również kwestii ich udziałów w majątku wspólnym. Sąd jednak nie przychylił się do żądania uczestniczki postępowania, aby ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym. Z treści przepisu art. 43 § 1 k.r. i o. bowiem wynika zasada, że po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, przy czym § 2 powołanego przepisu określa dwie przesłanki, od których spełnienia jest uzależnione odejście od tej reguły. Pierwszą jest niejednakowy sposób przyczyniania się małżonków do powstania tego majątku, drugą stanowią „ważne powody”. Obie przesłanki muszą być spełnione łącznie i pozostawać

w określonej relacji. Z jednej strony żadne ,,ważne powody” nie uzasadniają same przez się ustalenia nierównych udziałów, jeżeli stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego jest równy. Z drugiej strony – różny stopień przyczynienia się małżonków do powstania tego majątku bierze się pod uwagę dopiero wtedy, gdy za ustaleniem nierównych udziałów przemawiają ,,ważne powody”. W świetle zaś zebranych dowodów nie można przyjąć, że wnioskodawca przyczynił się w mniejszym stopniu do powstania majątku wspólnego. Jego wkład w zaspokojenie potrzeb rodziny i nakład pracy we wspólnym gospodarstwie domowym był taki sam, jak uczestniczki postępowania. Przede wszystkim znaczące było to, że wnioskodawca

w istocie przez cały czas trwania małżeństwa pracował zarobkowo, a przy tym uczestniczka postępowania nie zdołała udowodnić w jakikolwiek sposób, że wnioskodawca trwonił ich majątek wspólny.

Mając powyższe na uwadze, na mocy powołanych przepisów, orzeczono jak w punkcie II postanowienia.

Dokonując zaś podziału majątku wspólnego (punkt III postanowienia) Sąd miał na względzie aktualny stan posiadania składników tego majątku przez wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania oraz ich stanowiska w tym zakresie. Według art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli

z obowiązkiem spłaty pozostałych. Podobną regulację zawiera art. 623 k.p.c. który stanowi, że sąd dokonuje podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli

z uwzględnieniem wszelkich okoliczności, zgodnie z interesem społeczno – gospodarczym,

a różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne. Sąd uznał zatem za uzasadnione przyznanie wnioskodawcy i uczestniczce postępowania składników majątku wspólnego znajdujących się w ich posiadaniu, o wartościach ustalonych wyżej. Wartość przedmiotu majątkowego przyznanego wnioskodawcy (tj. środków uzyskanych ze sprzedaży samochodu) wyniosła więc kwotę 6 500 zł, natomiast wartość przedmiotów majątkowych przyznanych uczestniczce postępowania – kwotę 110 152,11 zł. W związku z tym uzasadnione było przyznanie dopłaty na rzecz wnioskodawcy w kwocie 44 992,06 zł [(116 652,11 zł : 2 – 6 500 zł) – (13 667,99 zł : 2)], w celu wyrównania jego udziału w majątku wspólnym. Natomiast wskutek błędu rachunkowego kwotę tej dopłaty błędnie określono na 48 242,06 zł. Mając zaś na uwadze stanowiska wnioskodawcy i uczestniczki postępowania, w tym co do możliwości zapłaty przez nią dopłaty, Sąd ustalił, że wskazana wyżej kwota będzie płatna w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia. Zdaniem Sądu, takie rozwiązanie umożliwi wyrównanie wnioskodawcy przypadającego mu udziału w majątku wspólnym w rozsądnym terminie, ale też uwzględni możliwości finansowe uczestniczki postępowania w tym zakresie. Jednocześnie należy podkreślić, że w ocenie Sądu nie byłoby właściwym rozłożenie tej kwoty na miesięczne raty

w wysokości po 500 zł, jak wnosiła uczestniczka postępowania, albowiem mając na względzie wysokość dopłaty, za kilka lat kwota takiej raty nie przedstawiałaby dla wnioskodawcy realnej wartości, a ponadto za otrzymane z tego tytułu pieniądze zamierza on kupić mieszkanie dla siebie. Sąd miał też na względzie okoliczność, iż w istocie uczestniczka postępowania jest w stanie zgromadzić środki finansowe na ten cel.

Mając powyższe na uwadze, na mocy powołanych przepisów, orzeczono jak w punktach

III i V postanowienia.

O obowiązku uiszczenia kosztów sądowych (punkt VI postanowienia) Sąd orzekł

w oparciu o przepisy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

w zw. z art. 520 § 1 k.p.c., przyjmując że na koszty te składają się: kwota 98,33 zł tytułem zwrotu należności świadkowi i kwota 1 800 zł tytułem wydatków związanych z wynagrodzeniem biegłego. Stosownie bowiem do przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów postępowania, a więc w tym przypadku przepisu art. 520

§ 1 k.p.c. Mając powyższe na uwadze, Sąd obciążył wnioskodawcę i uczestniczkę postępowania tymi wydatkami po połowie.

Orzeczenie o kosztach postępowania (punkt VII postanowienia) znajduje oparcie

w przepisie art. 520 § 1 k.p.c., według którego każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować;

2.  kal. 7/14 dni;

3.  po prawomocności:

a)  odpisy prawomocnego postanowienia przesłać do Urzędu Skarbowego w D. i Starostwa Powiatowego w D. oraz zawiadomić VI Wydział Ksiąg Wieczystych o zmianie osoby, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego;

b)  ściągnąć koszty sądowe zgodnie z pkt. VI postanowienia.

25.11.2019 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Monika Chmiel
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Leszek Kawecki
Data wytworzenia informacji: