Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2019 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Żylińska - Małecka

Protokolant Agnieszka Smolińska

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2019 roku w Dzierżoniowie sprawy

z powództwa M. M.

przeciwko D. M. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa od pozwanego D. M. (1) alimenty na rzecz powódki M. M. z kwoty po 300 zł miesięcznie, ustalonej ugodą zawartą przez strony przed Sądem Rejonowym w Kłodzku w dniu 29 stycznia 2013 roku w sprawie sygnatura akt III RC 29/13 i w tej samej kwocie ustalone przed Sądem Okręgowym w Świdnicy, wyrokiem z dnia 3 lipca 2013 roku w sprawie sygnatura akt I C 1004/13, do kwoty po 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, począwszy od dnia 19 października 2018 roku, płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk D. M. (2) jako przedstawicielki ustawowej powódki;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  nie obciążą pozwanego D. M. (1) opłatą sądową, od ponoszenia której powódka była zwolniona;

IV.  wyrokowi w punkcie I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. III RC akt 291/18

UZASADNIENIE

Powódka M. M. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową – matkę D. M. (2) pozwem z dnia 15 października 2018 roku (wpływ pozwu w dniu 19 października 2018 roku) wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego D. M. (1) z kwoty po 300 zł miesięcznie do 600 zł miesięcznie, począwszy od dnia 10 listopada 2018roku. Nadto powódka domagała się zabezpieczenia powództwa przez podwyższenie alimentów na czas trwania postępowania z kwoty 300 zł miesięcznie do kwoty 600 zł miesięcznie.

Wniosek o zabezpieczenie został oddalony postanowieniem z dnia 14 stycznia 2019.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W toku postępowania powódka wyraziła zgodę na podwyższenie alimentów do kwoty 500 zł miesięcznie (w dniu 22 lutego 2019 roku, k. 58), natomiast pozwany przystał jedynie na kwotę 350 zł miesięcznie. Powódka swoje ostateczne stanowisko wyraziła w czasie rozprawy w dniu 27 maja 2019 roku, precyzując, że żąda podwyższenia alimentów do kwoty 500 zł miesięcznie.

Sąd ustalił stan faktyczny:

Powódka M. M. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową – matkę D. M. (2) - pochodzi ze związku małżeńskiego D. M. (2) oraz D. M. (1). Małżeństwo D. M. (2) oraz D. M. (1) zostało rozwiązane przez Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny wyrokiem z dnia 3 lipca 2013 roku, który w pkt II wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią powierzył matce, a obowiązki i uprawnienia pozwanego ograniczył do współdecydowania o wyborze szkoły, zawodu i sposobu leczenia w razie choroby. Na mocy ugody z dnia 29 stycznia 2013 roku, zawartej przed Sądem Rejonowym w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich, sygn. akt III RC ojciec małoletniej zobowiązał się do łożenia tytułem alimentów na rzecz córki kwoty po 300 zł miesięcznie płatnych do rąk matki najpóźniej do dnia 15 każdego miesiąca. Ustalenia dot. alimentów zostały również zawarte w wyroku rozwodowym w niezmienionej treści, pozostawiając postanowienia ugody. Pozwany realizuje swoje kontakty z córką w każdy I i III weekend miesiąca, zabierając ją nadto w czasie ferii zimowych oraz wakacji.

dowód:

- ugoda z dnia 29 stycznia 2013 roku Sądu Rejonowego w Kłodzku Wydział III Rodzinny i Nieletnich, sygn. akt III RC 29/13;

- wyrok z dnia 3 lipca 2013 roku Sądu Okręgowego w Świdnicy Wydział I

Cywilny, sygn. akt I C 1004/13;

- odpis aktu urodzenia M. M.

M. M. urodziła się w dniu (...) w P.. Pozostaje pod opieką matki, której w sprawowaniu bieżącej pieczy pomaga partner. Obecnie M. M. uczęszcza do szkoły podstawowej nr (...) w D. (w roku szkolnym 2018/2019 dziewczynka uczęszczała do III klasy). Dziecko uczestniczy w zajęciach na basenie. Nie jest przewlekle chora, nie przyjmuje na stałe żadnych leków. M. M. ma problemy w nauce, w związku z tym uczęszcza na korepetycje. Matka małoletniej określa miesięczne koszty jej utrzymania na poziomie około 1000 zł -1200 zł, wyszczególniając: odzież 100 zł, buty 50 zł, wyżywienia około 400 zł-500 zł, środki higieny 50 zł, hobby (książki, gazety) około 50 zł, basen 24 zł, koszty utrzymania jednej osoby w gospodarstwie domowym około 175 zł, klasowe 5 zł. Nadto do kosztów utrzymania małoletniej należy zaliczyć ubezpieczenie 69 zł, rada rodziców 40 zł, wycieczki klasowe 40 zł, opłaty za wyjazdy do kina/teatru 82 zł (koszty poniesione od 4 września 2017 roku do 10 lutego 2018 roku). W semestrze I roku szkolnego 2018/2019 koszty te kształtowały się w następujący sposób: składka klasowa 50 zł, rada rodziców 40 zł, basen 240 zł, wycieczki klasowe 130 zł, co łącznie wynosi 460 zł. W roku szkolnym 2018/2019 M. M. przystąpiła do sakramentu Pierwszej Komunii Świętej. Matka powódki, aby zorganizować córce przyjęcie na tę okoliczność, zaciągnęła pożyczkę w wysokości 5000 zł, której miesięczne raty wynoszą około 240 zł i zostały rozłożone na 19 miesięcy. Ojciec powódki, poza alimentami, przekazał na cel organizacji (...) córki 200 zł.

dowód:

- faktura z dnia: 13 sierpnia 2018 roku, 14 marca 2018 roku, 10 sierpnia 2018 roku, dowód sprzedaży z dnia 6 kwietnia 2018 roku (k. 12-18);

- pismo SP nr 7 w B. (k. 19);

- pismo SP nr 5 w D. (k. 44);

- przesłuchanie D. M. (1);

- przesłuchanie D. M. (2)

D. M. (2) (matka małoletniej) jest zatrudniona w (...) sp. z o.o. z/s we W., za wynagrodzeniem miesięcznym 2800 zł brutto, tj. około 2350 zł, w systemie zmianowym. (...) D. M. (2) jest artystą, utrzymuje się z malowania obrazów, zarabia miesięcznie około 1000 zł.

dowód:

- wydruk z rachunku bankowego D. M. (2) z dnia 9 stycznia 2019 oraz 8 stycznia

2019 roku (k. 29, 29a);

- przesłuchanie D. M. (2)

D. M. (1) (ojciec małoletniej) w okresie od dnia 12 grudnia 2017 roku do dnia 1 sierpnia 2018 roku był zatrudniony na stanowisku kasjer sprzedawca w sklepie (...) sp. z o.o. Umowa została rozwiązana na mocy porozumienia stron, przy czym pozwany wyjaśnił, że sam zainicjował rozwiązanie umowy o pracę z uwagi na stan zdrowia. Od dnia 9 października 2018 roku D. M. (1) jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Pozwany ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności oraz zalecenie do pracy w warunkach chronionych (zgodnie z orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 11 marca 2008 roku). Pozwany ma wykształcenie średnie policealne, technik administracji. Cierpi na zespół (...), ma guza w głowie, który uciska na nerwy wzrokowe, nosi okulary, ale nie wie jaką ma wadę wzroku. Pozwany, powołując się na swój stan zdrowia, zrezygnował z oferty pracy przedstawionej mu przez PUP w K.. Pozwany ożenił się powtórnie we wrześniu 2018 roku. Mieszka z żoną i teściową, wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe. Żona pozwanego ma wykształcenie średnie (ma zdaną maturę), nie pracuje. Teściowa pozwanego jest na emeryturze. D. M. (1) otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny w wysokości około 200 zł miesięcznie. Pozwany wskazał, że uczęszcza na rehabilitację raz w tygodniu, co stanowi przeszkodę w podjęciu przez niego zatrudnienia. Jedna godzina rehabilitacji kosztuje 120 zł, koszt ten pokrywa rodzina pozwanego. W dniu 30 kwietnia 2019 roku D. M. (1) ze swoją obecną żoną ustanowili rozdzielność majątkową.

dowód:

- karta konsultacyjna z dnia 11 października 2018 roku (k. 31);

- orzeczenie o niepełnosprawności z dnia 11 marca 2018 roku (k. 32);

- informacja dla lekarza kierującego z grudnia 2015 roku (k. 34);

- orzeczenie lekarskie nr 26/01 z 2019 roku (k. 35);

- świadectwo pracy z dnia 10 września 2018 roku (k. 54);

- decyzja burmistrza Miasta K. z dnia 26 października 2019 roku (k. 36);

- pismo PUP w K. z dnia 29 stycznia 2019;

- decyzja (...) w K. z dnia: 3 października 2018 roku, 18 października 2018

roku, 7 września 2018 roku (k. 45-53);

- pismo PUP w K. z dnia: 20 marca 2019 roku, 21 marca 2019 roku (k. 68, k. 70;

- oferty pracy PUP w K. (k. 71 - k. 73);

- akt notarialny z dnia 30 kwietnia 2019 roku (k. 83)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 133§1 krop: „Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.” Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznacza art. 135§1 i 2 krop, które stanowią: “Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.” “Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.”

M. M. mieszka ze swoją matką i jej partnerem w D.. Zasadniczo, to matka sprawuje nad córką bieżącą opiekę i dokłada osobistych starań o jej wychowanie. D. M. (1) widuje się z dzieckiem w ramach orzeczonych kontaktów w każdy I i III weekend miesiąca, a także w czasie ferii zimowych oraz wakacji. D. M. (2) podała, że miesięczne koszty utrzymania M. M. kształtują się na poziomie 1000-1200 zł, co znalazło potwierdzenie w materiale dowodowym przedstawionym przez przedstawicielkę ustawową. Podane stałe miesięczne koszty utrzymania M. M. to około 954 zł miesięcznie, nadto dochodzą opłaty związane z edukacją dziecka (klasowe, rada rodziców, basen, wycieczki szkolne). Dziewczynka w roku szkolnym 2018/2019 uczęszczała do III klasy, od września 2019 roku rozpocznie naukę w IV klasie szkoły podstawowej. W ocenie Sądu podane przez matkę dziecka wyliczenia są adekwatne do wieku oraz rzeczywistych, usprawiedliwionych potrzeb.

D. M. (1) rozwiązał umowę o pracę z dniem 1 sierpnia 2018 roku. Zarejestrował się jako osoba bezrobotna w PUP w K. z dniem 9 października 2018 roku, czyli zeszło po 2 miesiącach od ustania zatrudnienia. Umiarkowany stopień niepełnosprawności został orzeczony w stosunku do pozwanego 11 marca 2008 roku, zatem po tej dacie zdecydował się na powiększenie rodziny, a co za tym idzie wzięciem odpowiedzialności za wychowanie i utrzymanie swojego dziecka. Nie stało to również na przeszkodzie w podejmowaniu przez pozwanego pracy zarobkowej. Decyzja pozwanego o rozwiązaniu umowy o pracę z uwagi na stan zdrowia, nie może być poczytywana jako uzasadniona. Pozwanemu - przy problemach zdrowotnych uniemożliwiających świadczenie pracy - przysługiwałby, bowiem zasiłek chorobowy przez okres 182 dni, a po tym czasie, w przypadku czasowej niezdolności do pracy, dalsze świadczenie rehabilitacyjne przez okres do 12 miesięcy (art. 8 i art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tj Dz. U. z 2019 roku, poz. 645, ze zm.). D. M. (1) powołując się na swój stan zdrowia, w tym orzeczenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, nie może usprawiedliwiać braku możliwości w partycypowaniu w rzeczywistych, usprawiedliwionych kosztach utrzymania swojej córki. Zważyć należy, że w polskim porządku prawnym istnieją dwa rodzaje orzeczeń: orzeczenia wydawane dla celów rentowych przez lekarzy orzeczników ZUS i orzeczenia wydawane dla celów poza rentowych wydawane przez powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności. Orzeczenia te oprócz wydających je organów, różnią się użytą terminologią. Zgodnie z treścią art. 12. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Istotne jest przy tym, że definicja niezdolności do pracy określona w tym przepisie określa pojęcie niezdolności do pracy w rozumieniu właśnie tej ustawy. Z kolei zgodnie z art. 5 Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 1998, Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Posiadanie orzeczenia o umiarkowanej niezdolności do pracy nie jest równoznaczne z zakazem pracy. Warto przypomnieć, że polskie prawo pracy stoi na straży zasady niedyskryminowania w zatrudnieniu, wskazując niepełnosprawność jako jedną z przyczyn dyskryminacyjnych - art.18.3a Kodeksu pracy (Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na (...)niepełnosprawność(...)". W myśl art. 229§1 Kodeksu pracy o zdolności do pracy na określonym stanowisku może zaświadczyć lekarz medycyny pracy, po przeprowadzeniu badań lekarskich. Zatem orzeczenie o umiarkowanej niezdolności do pracy nie stanowi podstawy do nawiązania lub nie nawiązania stosunku pracy czy w ogóle do podjęcia takiej działalności, która będzie przynosiła dochody. Podkreślić należy, że orzeczenie o niezdolności do pracy służy celom rentowym, jako jedna z przesłanek ubiegania się o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 57 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), które to świadczenie zapewnia danej osobie środki utrzymania. Orzeczenia o całkowitej czy umiarkowanej niezdolności do pracy nie można więc identyfikować z zakazem pracy lub całkowitą niezdolnością czy niemożnością jej świadczenia w dosłownym sensie.

D. M. (1) ma wykształcenie średnie (technik administracji). Wydaje się, że ewentualne podjęcie przez niego zatrudniania, zgodnie ze zdobytym wykształceniem i kwalifikacjami, nie powinno negatywnie wpływać na stan zdrowia pozwanego. Należy przy tym mieć na uwadze, że treść art. 135§1 krop stanowi o zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a nie jego aktualnej sytuacji finansowej, do której zdaniem Sądu, w wyniku własnych działań doprowadził. Sąd dokonując analizy niniejszej sprawy i orzekając w przedmiocie wysokości alimentów na rzecz powódki rozważał zarówno zakres usprawiedliwionych potrzeb M. M., jak również możliwości zarobkowych pozwanego. W tej mierze: “Należy przy tym stwierdzić, że pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz pojęcie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, pozostają we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, w szczególności przy ustalaniu wysokości alimentów przez sąd.” (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 1985 roku, sygn. akt III CRN 341/84, LEX nr 1671927). Nie bez znaczenia pozostaje okoliczność, że dotychczasowe alimenty zostały orzeczone powódce w 2013 roku, czyli 6 lat temu. Powódka wówczas miała 4 lata. Od tego czasu potrzeby M. M. uległy wzrostowi, zatem wysokość alimentów również winna ulec podwyższeniu. Dziewczynka w roku szkolnym 2019/2020 rozpocznie naukę w IV klasie szkoły podstawowej. Zauważalne przez matkę dziecka trudności w nauce są na bieżąco korygowane korepetycjami, co również ma wpływ na koszty utrzymania M. M.. Orzeczona przez Sąd kwota 450 zł miesięcznie tytułem alimentów zdaje się czynić zadość zarówno usprawiedliwionym potrzebom powódki, jak również odpowiadać możliwościom zarobkowym pozwanego. “Oceny zakresu możliwości zobowiązanego do alimentów należy dokonywać w każdym konkretnym przypadku, przy uwzględnieniu aktualnego stanu majątkowego zobowiązanego i jego możliwości płatniczych, a także prognozy na przyszłość.” (vide: Wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu sygn. akt III Ca 601/13, LEX nr 1716454). Pozwany jest osobą młodą, wykształconą, co prawda z dolegliwościami zdrowotnymi, których Sąd nie kwestionuje, jednak nie uniemożliwiającymi mu podjęcie pracy zarobkowej. Sąd podziela pogląd prezentowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktyczne osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2007 roku, sygn. Akt II UK 229/06, LEX nr 422753). “W uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z 26.05.1995 r., III CZP 178/94, LEX nr 4233, Sąd Najwyższy podkreślił, że „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipoteczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia.” (vide: Jędrejek Grzegorz, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz aktualizowany Opublikowano: LEX/el. 2019).

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt I i II wyroku z dnia 27 maja 2019 roku. W pkt III Sąd nie obciążył pozwanego opłatą sądową, od ponoszenia której powódka była zwolniona. W pkt IV wyroku Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności, na zasadzie art. 333 kpc.