Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2023 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział V Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Piotr Jasiński

Protokolant: Sylwia Szmigielska

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2023 roku w Dzierżoniowie na rozprawie sprawy

z powództwa

T. S.

przeciwko

(...) Spółce Jawnej w Ż.

o zapłatę 11.070 zł

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda T. S. na rzecz strony pozwanej (...) Spółce Jawnej w Ż. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w ich zapłacie, liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia spełnienia świadczenia.

Sygn. akt V GC 89/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 listopada 2023 roku

Pozwem z dnia 1 marca 2022r. powód T. S. domagał się zasądzenia od F. L. I. sp.j. w Ż. kwoty 11.070 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 28 maja 2021r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. Uzasadniając roszczenie powód podał, że wykonał na rzecz pozwanego roboty budowlane polegające na przygotowania podłoża pod podnośnik samochodowy oraz spawanie konstrukcji pod bramę H., a także szereg dalszych prac remontowych. Usługi te zostały zlecone przez wspólnika pozwanej – S. I.. Pozwany w okresie wykonywania zlecenia akceptował prace realizowane przez powoda,
a w korespondencji SMS prowadzonej pomiędzy nimi pozwany jako właściciel spółki dokonał niewłaściwego uznania roszczenia, jednakże ostatecznie nie uiścił wynagrodzenia wynikającego z faktury VAT nr (...) wystawionej przez powoda z tytułu wykonanych robót. Powód wskazał nadto, że domagał się w/w kwoty pozwem wniesionym
w postępowaniu elektronicznym w dniu 15 października 2021 r., oraz, że wskutek tego
w dniu 6 grudnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt V Nc-e 1471978/21 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający
w całości w/w żądanie, które jednak wobec wniesienia sprzeciwu przez stronę powodową postępowanie tamto umorzono.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów procesu. Pozwana spółka
w pierwszej kolejności zaprzeczała, aby była dłużnikiem powoda z jakiegokolwiek tytułu,
w związku z czym nie wprowadziła wystawionej przez niego faktury VAT nr (...) do swoich ksiąg rachunkowych. Zarzuciła, że powód w żaden sposób nie wykazał, aby łączyła go z pozwaną spółką jakakolwiek umowa jak też zaprzeczała, aby zlecała powodowi wykonanie jakichkolwiek prac, o których mowa w pozwie, wedle niej powód nie wykazał zlecenia usługi wystawionego przez pozwaną spółkę, ustaleń dotyczących wynagrodzenia za wykonanie usługi, a także zrealizowania jakiekolwiek usługi na jej rzecz. Strona pozwana zarzucała nadto, że powód w pozwie powoływał się na korespondencję mailową i wiadomości SMS z roku 2020 roku, zaś z wydruku (...) wynika, że w okresie pomiędzy 9 września 2019 r. a 23 kwietnia 2021 r. prowadzona przez niego działalność gospodarcza była zawieszona. Podnosiła przy tym, że ww. faktura VAT została wystawiona przez powoda
w dniu 24 maja 2021 r., a następnie działalność powoda znów została zawieszona. Dodatkowo wskazywała, że załączona do pozwu korespondencja w zakresie poczynionych zakupów dotyczy zamówienia okien oraz instalacji wodno-kanalizacyjnej, co tym bardziej nie potwierdza wykonania usługi, której dotyczy faktura. W kwestii rzekomego uznania powództwa strona pozwana wskazywała, że wydruki wiadomości SMS dołączone do pozwu są wyjęte z kontekstu, gdyż rozmowy te dotyczyły faktycznie kwestii rozliczeń pomiędzy powodem a I. I. (2), czyli synem S. I. (wspólnika pozwanej), a nadto podniosła pozwana, że kontakt ten prowadzony był przed wystawieniem faktury VAT przez powoda, wobec czego wiadomość SMS, na którą powoływał się powód z cała pewnością nie stanowił uznania roszczenia.

W piśmie z dnia 20 kwietnia 2022r., stanowiącym replikę na odpowiedź na pozew, powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, a nadto podniósł, że pomiędzy nim a pozwanym doszło do zawarcia ustnej umowy, na mocy której powód zobowiązał się do wykonania robót opisanych w pozwie. Wskazywał przy tym, że roboty te miały zostać wykonane w związku z planowanym otwarciem warsztatu samochodowego, którego właścicielem docelowo miał być syn wspólników pozwanej. Usługi zostały zlecone przez S. I. i to z nim czynione były wszystkie ustalenia w zakresie wykonania umowy. Powód podnosił, że umówione prace wykonał na zlecenie i na rzecz strony pozwanej, przy czym wspólnikami tejże spółki byli zarówno S. I., jak i jego syn I. I. (2), bez znaczenia zatem pozostaje, który z nich miałby faktycznie uiścić zapłatę, skoro prace zostały wykonane na rzecz spółki, jakiej obaj byli wspólnikami.

W piśmie z dnia 5 maja 2022 r. strona pozwana zaprzeczała jakoby I. I. (2) był wspólnikiem pozwanej spółki, gdyż jedynymi jej wspólnikami są S. I. i A. I.. Propozycja zapłaty na rzecz powoda kwoty 5.000 zł złożona przez S. I. wynikała jedynie z chęci polubownego rozliczenia jego syna – I. I. z T. S., mająca na celu zaprzestanie uporczywych prób kontaktu powoda z I..

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymywały swoje stanowiska
w sprawie.

Sąd w oparciu o zebrany materiał dowodowy ustalił, co następuje :

Powód T. S. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) z/s w Ż. w zakresie obróbki mechanicznej elementów metalowych (przeważająca działalność gospodarcza).

W okresie od 9 września 2019 r. do 23 kwietnia 2021 r., a także w okresie od 5 lipca 2021 r. do 27 sierpnia 2021 r. działalność gospodarcza powoda była zawieszona.

Strona pozwana (...) sp. jawna. w Ż. prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie wytwarzania i przetwarzania produktów rafinacji ropy naftowej (przedmiot przeważającej działalności przedsiębiorcy). Pozwana spółka powstała w wyniku przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną w trybie art. 551 § 1 k.s.h. tj., na mocy uchwały nr 2 (...) Spółki Komandytowej z dnia
31 marca 2021 r.

(...) spółki jawnej z/s w Ż. są A. I. i S. I..

Właścicielem nieruchomości przy ul. (...) w Ś., na której powód wykonywał prace budowlane, jest (...) A. I. z/s w Ż. (prywatnie zona S. I. i matka I. I.).

Pozwana spółka i firma prowadzona przez A. I. to dwa odrębne podmioty gospodarcze.

Dowód:

- wydruk z (...) k. 42-44,

- wydruk KRS – k. 171- 173v,

- wydruk księgi wieczystej nr (...) – k. 74-81,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej A. I. w charakterze strony, k.177-178,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Powód umówił się z I. I. (2) (synem S. i A.) w zakresie wspólnego prowadzenia warsztatu naprawczego na nieruchomości przy ul. (...)
w Ś..

Zgodnie z planem nieruchomość ta miała być wynajmowana od jej właściciela, czyli firmy (...), natomiast urządzenia i sprzęty niezbędne dla wyposażenia i prowadzenia warsztatu naprawczego, miały zostać zakupione przez pozwaną spółkę (uprzednio, przed przekształceniem, należącą tylko do S. I.), a następnie odkupione przez I. I..

Pomoc A. i S. małżonków I. miała być w zamyśle wsparciem syna przez rodziców, tak, aby I. I. (2) prowadził działalność i sam zarabiał na siebie.

Dowód:

- zeznania świadka I. I., k. 239v-240v,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej A. I. w charakterze strony, k.177-178,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Powód współpracował z I. I. (2) oraz jego ojcem - S. I. w ramach w/w umowy dotyczącej wspólnego prowadzenia warsztatu naprawczego.

Współpraca polegała na tym, że powód (ale także I. I. (2) i inni wynajęci pracownicy) wykonywał prace ogólnobudowlane i remontowe na tej nieruchomości, która
w przyszłości miała stanowić warsztat naprawczy.

Prace remontowe i budowlane obejmowały usługi w zakresie instalacji elektrycznej, przygotowanie podłoża pod montaż podnośnika samochodowego, przygotowanie gruntu pod wylewki, spawanie konstrukcji pod bramę, a także prace porządkowe.

Prace te wykonywane były w roku 2020 tj. rozpoczęły się od początku roku 2020 i trwały niemalże do końca tego roku.

Dowód:

- zeznania świadka I. I., k. 239v-240v,

- zeznania świadka B. C., k. 119-120,

- zeznania świadka P. C., k. 142v,

- zeznania świadka W. W., k. 240v-241,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej A. I. w charakterze strony, k.177-178,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Wszelkie ustalenia powód prowadził z I. I. (2), przy czym powód konsultował je z S. I., z którym również ustalał wspólnie zakupy urządzeń i materiałów służących przygotowaniu warsztatu i jego wyposażeniu, a także uczestniczył w tychże zakupach.

Zlecanie usług remontowych przez S. I., a także dokonywany przez niego zakup materiałów budowlanych oraz urządzeń przeznaczonych do warsztatu (m.in. podnośniki) uwarunkowane były młodym wiekiem I. I. i potrzebą udzielenia wsparcia synowi przez ojca, w tym także brakiem środków po stronie I. I., niezbędnych do przygotowania i wyposażenia warsztatu (w momencie przygotowywania warsztatu do użytkowania I. I. (2) miał zaledwie 18 lat), a także szerokimi kontaktami S. I., jako dobrze prosperującego przedsiębiorcy i związaną z tym możliwością zakupu niezbędnych urządzeń w korzystniejszych cenach (rabaty).

Prace budowlane w nieruchomości przy ul. (...) w Ś. wykonywane były dla firmy (...). (...) budowlane, służące wyremontowaniu i przygotowaniu w/w nieruchomości pod warsztat naprawczy, kupowane były na firmę (...).

Urządzenia i sprzęty niezbędne dla wyposażenia i prowadzenia warsztatu samochodowego, w tym podnośniki samochodowe, zostały zakupione przez firmę (...) (z uwagi na brak środków po stronie I. I.).

Dowód:

- korespondencja e-mail – k. 198-203v i 205-208,

- korespondencja SMS – k. 14-15,

- faktura (...)Forma (...) z dnia 14 kwietnia 2020 r. – k. 204,

- zamówienie z dnia 18 marca 2000 r, - k. 8,

- faktury VAT – k. 186-191,

- faktura VAT nr (...) z dnia 21 lutego 2020 r. – k. 236,

- faktura VAT nr (...) z dnia 28 października 2020 r. – k. 235,

- zeznania świadka I. I., k. 239v-240v,

- zeznania świadka T. I., k. 143,

- zeznania świadka P. C., k. 142v,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej A. I. w charakterze strony, k.177-178,

- przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Do zawarcia umowy spółki pomiędzy powodem a I. I. (2) w zakresie prowadzenia wspólnego warsztatu samochodowego nie doszło. Powód wycofał się z tychże planów i wyliczył, że za prace ogólnobudowlane na terenie warsztatu I. I. (2) winien jemu zapłacić kwotę po 1.000 zł za każdy miesiąc przez rok wykonywania pracy, czyli łącznie 12.000 zł.

I. I. (2) nie spełnił żądania powoda w zakresie zapłaty za wykonane przez niego prace, wobec czego pomiędzy powodem a I. I. (2) doszło do eskalujących napięć i konfliktów.

W dniu 23 maja 2021 r. w korespondencji SMS powód zwrócił się do ojca I. I. – S. I., domagając się zapłaty w/w kwoty z tytułu zaspokojenia zobowiązań zaciągniętych przez jego syna. Informował S. I., że wobec zakończenia współpracy z jego synem, I. I. (2) miał zapłacić powodowi „symboliczny” 1.000 zł za każdy miesiąc pracy. Ustalona pomiędzy mężczyznami kwota opiewała, zatem na 12.000 zł i miała być spłacana przez I. w miesięcznych ratach po 1.000 zł, przy czym I. I. (2) nie zapłacił na rzecz powoda żądanej kwoty, natomiast A. I. – imieniem syna – zapłaciła powodowi jedynie dwie raty po 1.000 zł (w grudniu 2020 r. i lutym 2021 r.). Następnie – po przebytej kłótni – I. I. (2) zmienił zdanie i stwierdził, że nie ma żadnego długu wobec powoda. Te zaś wskazał, że wobec tak okazanego braku szacunku I. I. dla wspólnych ustaleń i pomocy powoda przy pracy w warsztacie, wystawia fakturę VAT na kwotę 12.000 zł z 3-dniowym terminem zapłaty.

S. I. odmówił zapłaty powodowi twierdząc, że powód – pytany uprzednio o zapłatę – nie chciał żadnych pieniędzy uznając, że prace w warsztacie odbywały się na zasadzie koleżeńskiej pomocy. Powód potwierdził, że nie chciał wówczas zapłaty, jednakże jego decyzja w tym zakresie uwarunkowana była ówczesnymi planami tj. wspólnym prowadzeniem warsztatu naprawczego wraz z I. I. (2). Jednakże wobec wycofania się powoda z tych planów uznał on, że za wykonane prace należy mu się umówione z I. I. (2) wynagrodzenie, a wobec braku zapłaty ze strony I., powód zwrócił się do S. I., wskazując, że „chciałbym, abyś w jakiś sposób dopilnował, aby I. mnie spłacił lub spłać go ty jako jego rodzic”.

S. I. zaoferował, że „5.000 zł mogę przelać i zapominamy o temacie raz na zawsze?”. Powód nie przyjął tej oferty.

Dowód:

- korespondencja SMS z dnia 22-23 maja 2021 r. – k. 13, 45-52 i 182-185,

- zeznania świadka I. I., k. 239v-240v,

- zeznania świadka W. W., k. 240v-241,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

W dniu 24 maja 2021 r. powód wysłał do S. I. wiadomość SMS, zawierającą informację, że I. zapłacił mu łącznie 3.000 zł, domagając się od S. I. kolejnych 9.000 zł. Powód zagroził, że w przypadku braku zapłaty w/w kwoty wystawi fakturę VAT na pozwaną spółkę tj. na F. L. I. sp.j. Wobec braku reakcji, tego samego dnia, powód wystawił fakturę VAT numer (...) na firmę (...) sp.j. w Ż. na łączną kwotę 11.070 zł brutto, która obejmowała usługę spawania konstrukcji pod bramę H. (7.380 zł) oraz usługę przygotowania podłoża pod podnośnik samochodowy (3.690 zł). Następnie powód przesłał S. I. wystawioną fakturą VAT w formie załącznika do wiadomości SMS. Faktura została wysłana do pozwanej spółki pocztą e-mail oraz w widomości SMS, jednakże nie została ona wprowadzona do ksiąg rachunkowych strony pozwanej tylko odesłana została powodowi e-mailem z informacją, że nie będzie wprowadzona do ewidencji.

Wobec braku zapłaty powód skierował sprawę do firmy windykacyjnej celem odzyskania długu, a także skierował pozew o zapłatę w (...).

Dowód:

- faktura nr (...) z dnia 24 maja 2021 r., k. 7,

- wiadomość SMS z dnia 24 maja 2021 r. z załącznikiem – k. 185,

- pełnomocnictwo do inkasa i ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 17 i 23,

- pozew w (...) k. 17-22,

- przesłuchanie powoda T. S. - k. 174v-177,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Obecnie I. I. (2) samodzielnie prowadzi samochodowy warsztat naprawczy, przy czym nieruchomość przy ul. (...) w Ś., na której on się znajduje, wynajmuje od firmy swojej matki – (...) A. I. i korzysta z urządzeń służących do prowadzenia warsztatu naprawczego, należących do firmy rodziców tj. pozwanej spółki (uprzednio, przed przekształceniem spółki, należała ona tylko do ojca – S. I.) na zasadzie użyczenia.

Dowód:

- zeznania świadka I. I., k. 239v-240v,

- przesłuchanie A. I. w charakterze strony pozwanej, k.177-178,

-przesłuchanie reprezentanta strony pozwanej S. I. w charakterze strony, k.241-242.

Wszelkie umowy pomiędzy powodem a I. I. (2) oraz powodem a S. I. zawierane były ustnie: bądź to telefonicznie bądź osobiście. Przez cały okres współpracy zlecenia odbywały się na podstawie ustnych ustaleń i nie były dokumentowane w żaden inny sposób. Nie sporządzano z nich choćby notatek czy roboczych zapisów.

Dowód: bezsporne.

Mając powyższe na uwadze sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Bezsporny pomiędzy stronami był fakt, że powód oraz I. I. (2) mieli plany wspólnego prowadzenia warsztatu naprawczego (które to plany następnie upadły), a także – w związku z tymi planami - fakt prowadzenia prac remontowych i ogólnobudowlanych na terenie nieruchomości położonej przy ul. (...) w Ś..

Sporną w sprawie okazała się kwestia związana z faktem samego zawarcia umowy przez powoda z pozwaną spółką, a w zasadzie z jej wspólnikiem – S. I.
w zakresie zlecenia wykonania prac ogólnobudowlanych w nieruchomości, w której miał powstać warsztat naprawczy oraz zasadność domagania się przez powoda zapłaty należności z faktury VAT numer (...) wystawionej na pozwaną spółkę (...) sp.j. w Ż.. Sporny był także zakres prac wykonanych przez powoda na rzeczonej nieruchomości.

Strona pozwana zarzucała bowiem, że nie łączyła jej z powodem żadna umowa i nigdy nie zlecała powodowi wykonania usług wyszczególnionych w fakturze. Pozwana spółka uznała w konsekwencji, że powód wystawił fakturę za usługi, których strona pozwana nie zamawiała.

Powód tymczasem twierdził, że wprawdzie plany wspólnego prowadzenia warsztatu naprawczego dotyczyły jego i I. I., ale to jego ojciec - S., będący wspólnikiem pozwanej spółki, był osobą decydującą i zlecającą wszelkie prace budowlane iw tym dokonywanych zakupów urządzeń potrzebnych do przygotowania nieruchomości pod warsztat. Był też osobą, z którą powód zawarł umowę ustną na wykonanie prac remontowych i budowlanych w mającym powstać warsztacie. Powód podnosił również, że S. I., oferując mu kwotę 5.000 zł, dokonał tzw. niewłaściwego uznania długu, wobec czego powód zażądał zapłaty za usługi wyszczególnione w wystawionej fakturze VAT.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd uwzględnił okoliczności niesporne, a nadto oparł się na zebranych i przeprowadzonych w sprawie dowodach. Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o przesłuchanie stron, czyli powoda T. S. oraz przesłuchanych w charakterze strony reprezentantów strony pozwanej - A. I. i S. I., a także zeznania świadków: I. I., T. I., P. C., B. C. i W. W., w szczególności w zakresie, w jakim osoby te wskazywały na fakt wykonywania prac remontowych na nieruchomości mającej stanowić warsztat naprawczy, ale i na fakt, że współpraca nawiązana została pomiędzy powodem a I. I. (2), nie zaś pomiędzy powodem
a S. I.. W szczególności Sąd uwzględnił zeznania stron oraz świadka P. C. w zakresie, w jakim osoby te wskazywały, że wszelkie prace budowlane wykonane tamże prowadzone były na rzecz firmy (...) tj. (...) A. I.. Wiarygodność dowodów zgromadzonych w niniejszej sprawie Sąd ocenił
w oparciu o zasady doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania.

Analiza całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego dała podstawę do dokonania przez Sąd oceny, że powództwo winno zostać oddalone.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, przy czym jeżeli jest to strona powodowa to już w pozwie winny być wskazane wszystkie stwierdzenia, zarzuty oraz dowody na ich poparcie. Ta ogólna zasada rozkładu ciężaru dowodu wyrażona w powołanym artykule, jest podstawową zasadą w znaczeniu materialnym, wskazującą, kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Przepis ten wskazuje zatem podmiot obowiązany do wykazania istnienia danej okoliczności, a z kolei ocena czy wywiązał się z tego obowiązku stanowi aspekt mieszczący się już w zakresie przepisów procesowych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2015 r. I CK 178/05). Dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony ani materialnoprawnym, ani procesowym, a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym. Sąd nie jest zatem władny egzekwowania od strony aktywności w sferze dowodowej i tylko od strony zależy, jakie dowody sąd będzie prowadził. Natomiast w oparciu o artykuł 6 k.c. przeciwko stronie kierują się ujemne następstwa pasywnej postawy, fakty nieudowodnione zostają pominięte i nie wywołują skutków prawnych z nimi związanych. Przepisowi temu odpowiada treść art. 232 k.p.c., według którego strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, iż w niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia istnienia po jego stronie zasadności dochodzonego roszczenia, w tym przedstawienia dowodu na potwierdzenie istnienia osoby zobowiązanej. W myśl artykułu 227 k.p.c. i 236 k.p.c. Sąd winien dokonać oceny zgłoszonych dowodów pod kątem ich istotnego znaczenia do rozstrzygnięcia sprawy, a ocena taka winna być dokonana przede wszystkim w oparciu o zgłoszone przez stronę twierdzenia co do okoliczności faktycznych, stanowiących podstawę ich stanowiska. Brak takich stwierdzeń lub ich zbytnia ogólnikowość może uniemożliwić przeprowadzenie oceny istotności dowodów.

W ocenie Sądu powód nie sprostał obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i nie udowodnił okoliczności, na którą się powołuje, to jest okoliczności zlecenia wykonania usługi wskazanej w fakturze nr (...) przedstawionej do pozwu przez pozwaną spółkę. Należy zauważyć przy tym, że to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia nie tylko faktu, że wykonał usługi określone w spornej fakturze. Powód nie przedstawił jednak
w zasadzie żadnego dowodu, z którego by niewątpliwie wynikało, że te usługi faktycznie zostały zlecone przez pozwaną spółkę i że to ona jest zobowiązana do wypłaty wynagrodzenia z tego tytułu. Sąd nie może uznać za taki dowód faktury, która jest jednostronnym dokumentem wystawionym przez powoda, niezawierającym dowodu na to, że istotnie usługi w niej wskazane były zlecone przez stronę pozwaną i że faktycznie zostały one wykonane. Sąd nie mógł uznać za dowód faktury tym bardziej, że rachunek ten nie został potwierdzony przez pozwaną spółkę, przeciwnie została faktura ta odesłana z adnotacją, że nie została ujętą w ewidencji i wprowadzona do ksiąg rachunkowych.

Podniesione przez stronę pozwaną w niniejszym postępowaniu zarzuty były trafne, choć miały charakter ogólny. Podstawowym z nich był zarzut braku zawierania jakiejkolwiek umowy z powodem i zlecania mu jakichkolwiek usług. Pozwana spółka podnosiła bowiem, że plany dotyczące wspólnego prowadzenia warsztatu naprawczego były planami powoda
i I. I., które miały się w przyszłości skonkretyzować w postaci umowy spółki (do czego ostatecznie nie doszło). Słusznie podnosiła, że nieruchomość, na której warsztat miał powstać, należała do A. I., prowadzącej działalność pod firmą (...) i to na jej rzecz prowadzone były wszelkie prace budowlane i dokonywane wszelkie zakupy z tym związane. Słusznie też wskazywała strona pozwana, że urządzenia i sprzęty niezbędne dla prowadzenia warsztatu zakupione miały zostać – zgodnie z planem – przez S. I., po to, by I. I. (2) odkupił je od niego, kiedy zdobędzie środki.

Z postępowania dowodowego przeprowadzonego w sprawie nie wynikało na czym w zasadzie polegać miała współpraca powoda z S. I. i jak miało dojść do zlecenia powodowi przez pozwaną spółkę wykonywania prac remontowych w warsztacie przy
ul. (...) w Ś., przy czym powód sam przyznał podczas jego przesłuchania, że to z I. I. (2) dokonywał wszelkich ustaleń, ten zaś przekazywał je ojcu. Wprawdzie S. I. akceptował prace wykonywane w warsztacie i sfinansował zakup urządzeń potrzebnych do warsztatu (które w przyszłości miał od niego odkupić I. I. (2)), jednakże na podstawie dowodów przedstawionych w trakcie niniejszego postępowania, nie można ustalić czy usługi objęte sporną fakturą zostały wykonane na zlecenie pozwanej spółki. Zeznania świadków oraz przesłuchanie stron nie dostarczyły bowiem informacji o konkretnym zleceniu powodowi wykonania usług przez pozwaną spółkę, potwierdziły tylko usługi wykonywane
w ramach współpracy między powodem a I. I. (2).

W odniesieniu zaś do spornej faktury nr (...) nie ma żadnego wskazania, na postawie jakich faktów i dowodów została wystawiona, a to wobec jednoznacznego zaprzeczenia strony pozwanej okazało się niezbędne. Należy bowiem podkreślić, że tak jak wynika z zeznań S. I. przesłuchanego w charakterze pozwanego, wyraźnie zaprzeczył on zleceniu przez pozwaną spółkę wykonania usług wskazanych w tejże fakturze. Nadto wskazać należy, że faktura została wystawiona przez powodowa dopiero w sytuacji, gdy S. I. odmówił zapłaty żądanej przez powoda kwoty w imieniu I..

Zauważyć należy także, że sam powód stwierdził, że nie oczekiwał spłaty od I. I. (mimo że to z nim planował prowadzenie wspólnej działalności), ale od S. I. uznając, że to „S. i A. są właścicielami terenu, na którym będzie postawiony warsztat” i że to „pan S. dysponuje pieniędzmi, a nie A.”. Podkreślenia wymaga także, że wykonywanie usług remontowych i budowlanych przez powoda odbywało się z pominięciem jakichkolwiek dokumentów, a powód zeznał, że „miałem zostać wspólnikiem i nie brać za to wynagrodzenia”.

W rezultacie z uwagi na powyższe, żądanie powoda zapłaty wynagrodzenia za te usługi nie można uznać za udowodnione w świetle właśnie omówionej wcześniej zasady rozkładu ciężaru dowodu z artykułu 6 k.c. a skoro zatem powód nie udowodnił zasadności swojego roszczenia to należało je oddalić i tak Sąd orzekł w punkcie pierwszym wyroku.

Na marginesie wspomnieć należy, że choć w niniejszej sprawie nie został sformułowany wprost zarzut braku legitymacji biernej strony pozwanej, to jednak strona pozwana w odpowiedzi na pozew podkreśliła, że stroną wszelkich umów, których przedmiotem były usługi powoda była firma (...) jako właściciel nieruchomości położnej przy ul. (...) w Ś.. Posiadanie przez strony legitymacji czynnej i biernej w procesie jest przesłanką zasadniczą, od której istnienia uzależniona jest możliwość uwzględnienia powództwa, a jej brak, zarówno w postaci czynnej jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. Legitymacja procesowa to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Legitymacja czynna zawsze ściśle jest związana ze strona powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia
i prowadzenia procesu, natomiast legitymację bierną należy wiązać z osobą pozwanego
w procesie, która jednocześnie uzasadnia występowanie w procesie w charakterze pozwanego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 grudnia 2012 r., w sprawie III CZP 83/12 wskazał, że legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa. W sytuacji, gdy legitymacja materialna i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa.

W realiach niniejszej sprawy i zaistniałego stanu faktycznego wskazać należy, że powód nawiązał współpracę z I. I. (2), z którym planował wspólne prowadzenie działalności i zawiązanie spółki, nie zaś z pozwaną spółką (...) sp.j. Wszelkie usługi jakie wykonywał w ramach zawartej ustnie umowy w zakresie prac ogólnobudowlanych i remontowych, wykonywał na rzecz firmy (...), ponieważ to ona byłą właścicielem remontowanej nieruchomości i inwestorem, i na tę firmę wystawiane były wszelkie faktury. W konsekwencji, zdaniem Sądu, stanowiło to podstawę do uznania, aby – w razie zarzutu - odmówić stronie pozwanej przymiotu legitymowanej procesowo w tej sprawie. W ocenie Sądu, nawet gdyby usługi wyszczególnione w fakturze nr (...) zostały faktycznie wykonane, powód bezzasadnie dochodził zapłaty należności wynikających z tejże faktury, z uwagi na fakt, że faktura ta została wystawiona na niewłaściwy podmiot.

Odnosząc się do zarzutu powoda w kwestii tzw. niewłaściwego uznania długu przez S. I. wskazać należy, że uznanie roszczenia (długu) nie zostało zdefiniowane w przepisach kodeksu cywilnego. Ustawa przewiduje jedynie skutek dokonania tej czynności w postaci przerwania biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.). W doktrynie
i orzecznictwie przyjmuje się, iż uznanie roszczenia może być dokonane w trzech różnych formach to jest jako: uznanie właściwe, ugoda i uznanie niewłaściwe. Uznanie właściwe stanowi nieuregulowaną odrębnie umowę ustalającą co do zasady i zakresu istnienie jakiegoś stosunku prawnego. Do umowy tej stosuje się ogólne przepisy kodeksu cywilnego
o umowach. Z kolei ugoda jest także umową, uregulowaną w art. 917-918 k.c., ale różni się od pierwszej tym, że samo istnienie stosunku prawnego nie jest miedzy stronami przedmiotem sporu, a jedynie panuje niepewność, co do roszczeń wynikających z tego stosunku albo co do sposobu lub zakresu ich wykonania i aby ją usunąć strony dochodzą do ugodowego porozumienia czyniąc wzajemne ustępstwa. Natomiast trzecią formą jest tzw. uznanie niewłaściwe, które można określić najbardziej ogólnie i nieprecyzyjnie jako przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. Judykatura jednoznacznie określiła, iż uznanie niewłaściwe jest jedynie oświadczeniem wiedzy, które nie jest czynnością prawną sensu stricte. Uznanie niewłaściwe jest oświadczeniem wiedzy, jednostronnym przyznaniem faktów, a tym samym nie jest czynnością prawną. Dla skuteczności uznania nie jest wymagana żadna szczególna forma, że może ono być także dorozumiane np. na skutek częściowego wykonania, prośby o odroczenie płatności. Uznanie niewłaściwe jest tylko uzewnętrznieniem stanu świadomości dłużnika, z którym ustawa łączy jedynie skutek w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia. Uznanie niewłaściwe może polegać również na złożeniu wierzycielowi oświadczenia o potrąceniu wierzytelności. Obejmuje ono bowiem nie tylko oświadczenie woli o chęci dokonania umorzenia własnej wierzytelności, ale także oświadczenie wiedzy, że istnieje wierzytelność kontrahenta, z którą potrącenie może być dokonane (zob. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 29 września 2020 r. sygn. akt I AGa 7/20). Uznaniem niewłaściwym jest zatem każde działanie dłużnika, z którego wynika, że ma on świadomość istnienia roszczenia. Dłużnik nie składa wprawdzie wyraźnego oświadczenia o uznaniu roszczenia, lecz na podstawie objawów jego zachowania kontrahent może zasadnie przyjmować, że dłużnik ma świadomość ciążącego na nim zobowiązania i ma zamiar dobrowolnego spełnienia świadczenia.

W niniejszej sprawie, co wynikało wyraźnie z przesłuchania S. I., złożył on powodowi propozycję „ugody” na kwotę 5.000 zł (w formie lakonicznego SMS), jednakże nie z tego powodu, że uznał dług albo przynajmniej miał świadomość istnienia zobowiązania pozwanej spółki względem powoda, ale wyłącznie ze względów życiowych/obyczajowych, chciał aby powód zerwał już kontakt z jego synem i nie niepokoił go więcej. W tej sytuacji w ocenie Sądu wszelkie dywagacje na temat uznania długu przez S. I. należało uznać za bezzasadne.

Mając na uwadze, że powództwo zostało oddalone, stroną przegrywającą jest powód, dlatego też od niego zasądzono na rzecz pozwanego koszty postępowania na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 k.p.c., zaliczając do nich wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w wysokości
w kwocie 3.600 zł (na podstawie § 2 ust.5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz.U.2023.1935) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty oraz kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej.