Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

V GC 263/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie z 2023-12-18

Sygn. akt V GC 263/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział V Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodnicząca: Sędzia Joanna Dams

Protokolant: Marta Chęcińska

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2023 roku w Dzierżoniowie na rozprawie sprawy

z powództwa P. H.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę 55 180,67 zł

I.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 55 180,67 zł (pięćdziesiąt pięć tysięcy sto osiemdziesiąt złotych sześćdziesiąt siedem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 22 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 12 262,70 zł (dwanaście tysięcy dwieście sześćdziesiąt dwa złote siedemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 grudnia 2023 roku

Pozwem złożonym dnia 5 września 2021r. P. H., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) z/s w K., domagała się od (...) S.A. w S. zapłaty kwoty 55 180,67 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 22 kwietnia 2019r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu żądania powódka podała, że zawarła ze stroną pozwaną na rzecz (...) sp. z o.o. umowę ubezpieczenia pojazdu marki M. (...) o nr rej. (...), który był przedmiotem leasingu. Wystawiona przez stronę pozwaną polisa nr (...) dotyczyła m.in. ubezpieczenia AC z okresem ochrony od dnia 1 czerwca 2018r. do dnia 31 maja 2019r. W dniu 26 stycznia 2019r. doszło do szkody w pojeździe, jaka była wynikiem wpadnięcia przez powódkę
w poślizg na oblodzonej drodze publicznej i następnie wypadnięcia przez nią z jezdni. Koszt naprawy uszkodzeń - wg kalkulacji z dnia 12 lutego 2019r., sporządzonej przez stronę pozwaną w postępowaniu likwidacyjnym – wyniósł kwotę 55 180,67 zł, co odpowiada roszczeniu pozwu. Niemniej pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania, powołując się na wyłączenie odpowiedzialności wynikające z braku ważnych badań technicznych. Zdaniem powódki brak tych badań oraz stan techniczny pojazdu nie miały żadnego wpływu na fakt wystąpienia szkody, przy czym klauzula wyłączająca odpowiedzialność pozwanej z tego tytułu jest nieważna, gdyż – jak wynika z orzecznictwa sądowego - narusza zasady współżycia społecznego. Legitymację procesową czynną powódka wywodziła z umowy przelewu wierzytelności z dnia 30 maja 2019r.

Strona pozwana złożyła odpowiedź na pozew, w której domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania. Pozwany ubezpieczyciel w całości podtrzymał stanowisko zajęte w postępowaniu likwidacyjnym
i powołał się na § 10 ust.2 pkt 3 OWU, wg którego nie odpowiada za szkody powstałe
w czasie ruchu w pojazdach nie posiadających ważnego badania technicznego, potwierdzonego odpowiednim wpisem w dowodzie rejestracyjnym, ważnym w dniu wystąpienia szkody. Wskazał przy tym, że zgodnie z art.353 1 k.c. umowa stron mogła być dowolnie kształtowana, a warunku umowy zostały potwierdzone przez powódkę.

W dniu 12 grudnia 2022r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie wydał w sprawie, noszącej wówczas sygn. akt V GC 544/21, wyrok, w którym uwzględnił powództwo w całości. Jednak wobec przejścia sędziego-referenta w stan spoczynku nie zostało sporządzone uzasadnienie tego wyroku.

Strona pozwana złożyła apelację od wyroku z dnia 12 grudnia 2022r., skutkiem której Sąd Okręgowy w Legnicy wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2023r., wydanym w sprawie sygn. VI Ga 70/23, uchylił zaskarżone orzeczenie i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu
w D. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu wskazano, iż ze względu na niesporządzenie uzasadnienia przez sąd I instancji Sąd Okręgowy nie miał możliwości przeprowadzenia kontroli instancyjnej rozstrzygnięcia – nie sposób bowiem odnieść się merytorycznie do zarzutów zgłoszonych przez strony, jeżeli nie wiadomo, jakie ustalenia faktyczne legły u podstaw wydanego orzeczenia i jakie było rozumowanie sądu I instancji. Sąd Odwoławczy powołał się przy tym na konstytucyjne prawo strony do sądu i wymóg zachowania instancyjności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka P. H. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w K. (uprzednia nazwa: Telefony Serwis – (...)). Przedmiotem tej działalności jest przede wszystkim sprzedaż detaliczna sprzętu telekomunikacyjnego.

W 2017r. powódka zdecydowała o pozyskaniu na potrzeby działalności gospodarczej oraz potrzeby prywatne samochodu osobowego. Wyszukała taki używany pojazd i w dniu
24 maja 2017r. zawarła z (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę leasingu nr (...) w przedmiocie samochodu M. (...) o nr rej. (...), rok produkcji 2016.

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- informacja z (...), powszechnie dostępna;

- umowa leasingu operacyjnego z 24.05.2017r., k.63-65;

- przesłuchanie powódki P. H., k.254v.-255 i e-protokół.

W umowie leasingu powódka zobowiązała się do używania pojazdu zgodnie
z warunkami określonymi w Ogólnych Warunkach Umowy Leasingu (OWUL) i oświadczyła, że będzie on wykorzystywany na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Znalazł się tam też wymóg (§ 5), by przedmiot leasingu został ubezpieczony zgodnie
z OWUL oraz Z. (...) Przedmiotu Leasingu. Powódka zobowiązała się do zawarcia umowy ubezpieczenia na rzecz finansującego i ponoszenia kosztów ubezpieczenia w ramach aktualnie posiadanego przez finansującego pakietu ubezpieczeniowego.

Jak wynikało z OWUL, przedmiot leasingu miał być ubezpieczony u ubezpieczyciela wskazanego przez finansującego co najmniej w zakresie ryzyk utraty oraz pożaru i innych zdarzeń losowych powodujących zniszczenie, uszkodzenie lub utratę przedmiotu leasingu. Umowy ubezpieczenia miały być zawierane i wznawiane przy współpracy z agentem wskazanym przez finansującego oraz ze wskazanym przez finansującego ubezpieczycielem.

W OWUL postanowiono m.in., że w przypadku, gdy ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie z ubezpieczenia AC, zaś postępowanie likwidacyjne wykaże, iż pomimo zakreślonego terminu następnego badania technicznego pojazdu korzystający nie poddał go badaniu, to ubezpieczycielowi przysługiwać będzie roszczenie zwrotne (regres) do korzystającego w pełnej wysokości wypłaconej kwoty odszkodowania (§ 28 lit. i).

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- umowa leasingu operacyjnego z 24.05.2017r. z OWUL i OWU i in. załącznikami, k.63-82.

Kierując się wymogami umowy leasingu oraz przy współpracy z agentem wskazanym przez finansującego powódka jako ubezpieczająca zawarła z (...) S.A. w S. umowę ubezpieczenia ww. pojazdu, która została potwierdzona polisą nr (...). Jako ubezpieczonego określono w umowie właściciela pojazdu, tj. (...) sp. z o.o.

Umowę ubezpieczenia zawarto na okres od 1 czerwca 2018r. do 31 maja 2019r.,
a zakres ubezpieczenia obejmował AC, OC i (...). Ogólne Warunki Umowy Autocasco przewidywały wyłączenie odpowiedzialności strony pozwanej m.in. za szkody spowodowane w czasie ruchu w pojazdach niezarejestrowanych lub nieposiadających ważnego badania technicznego potwierdzonego odpowiednim wpisem w dowodzie rejestracyjnym pojazdu ważnym w dniu wystąpienia szkody (§ 10 ust.2 pkt 3).

Składka ubezpieczeniowa wyniosła kwotę 4 547 zł i powódka zapłaciła ją w całości.

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- Polisa nr (...), k.5;

- W. z OWU, k.5v.-6;

- OWU (...) Mechanicznych od U., Zniszczenia lub Uszkodzenia (Autocasco) oraz Kosztów Udzielenia Natychmiastowej Pomocy Hestia C. A. dla Klienta Korporacyjnego, k.9-18.

Istotny pojazd został wyprodukowany w 2016r. Jego pierwsza rejestracja za granicą miała miejsce 17 lutego 2016r. Pierwsza rejestracja w Polsce nastąpiła natomiast 1 czerwca 2017r. i wtedy wydano kartę pojazdu, a dowód rejestracyjny został wydany firmie leasingowej w dniu 5 czerwca 2017r.

Pierwsze badanie techniczne w kraju miało miejsce 30 czerwca 2017r. Określono
w nim termin kolejnego badania na 18 stycznia 2019r., tj. przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji tego pojazdu za granicą.

W dniu 30 czerwca 2017r. powódka wykonała w serwisie (...) ( (...) S.A.) przegląd techniczny istotnego pojazdu z pakietem (...), w tym wymianę oleju silnikowego i filtrów (przy stanie licznika 13 834 km).

W dniu 2 listopada 2017r. powódka wykonała w serwisie (...) ( (...) S.A.) naprawę istotnego pojazdu m.in. w zakresie modułu zbiornika AdBlue i innych usterek o charakterze elektronicznym, a także wymiany pasa bezpieczeństwa (przy stanie licznika
25 292 km).

W dniu 25 maja 2018r. powódka wykonała w serwisie (...) ( (...) S.A.) przegląd techniczny istotnego pojazdu, w tym wymianę filtrów i baterii do kluczyka, aktualizację nawigacji, uzupełnienie AdBlue i in. (przy stanie licznika 40 982 km).

W dniu 5 lipca 2018r. powódka wykonała w serwisie (...) ( (...) S.A.) wymianę klocków hamulcowych we wszystkich kołach (przy stanie licznika 43 571 km).

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- kserokopia dowodu rejestracyjnego, k.43-44;

- dane z HistoriaPojazdu.gov.pl, k.126-128;

- zlecenie naprawy z 30.06.2017r., k.45-46;

- zlecenie naprawy z 2.11.2017r., k.47-48;

- zlecenie naprawy z 25.05.2018r., k.49-50;

- zlecenie naprawy z 5.07.2018r., k.51-52.

W dniu 26 stycznia 2019r. powódka poruszała się istotnym samochodem po drodze publicznej, która w tym dniu pokryta była śniegiem, zaś pod nim znajdował się lód. Na oblodzonej nawierzchni auto z tylnym napędem wpadło w poślizg i wypadło z jezdni na łuku drogi. Przyczyną było niezachowanie należytej ostrożności przez kierującą i niedostosowanie prędkości do warunków panujących na drodze.

Brak jakichkolwiek przesłanek wskazujących, iż do wypadku ubezpieczeniowego doszło lub mogło dojść wskutek nienależytego stanu technicznego pojazdu, który
w szczególności mógłby dotyczyć układów hamulcowego, kierowniczego lub jezdnego.

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- zdjęcia w kopercie na k.83;

- opinia biegłego sądowego M. Ł., k.143-162.

Bezpośrednio po zdarzeniu powódka zgłosiła szkodę stronie pozwanej, która wszczęła postępowanie likwidacyjne pod sygn. GL50/2413/19.

W dniu 12 lutego 2019r. strona pozwana sporządziła w systemie A. kalkulację naprawy istotnego pojazdu, w której ustaliła koszty niezbędnej naprawy na kwotę 45 305,18 zł netto/ 55 725,37 zł brutto.

Ostatecznie w decyzji z dnia 4 marca 2019r. strona pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania, powołując się na wyłączenie odpowiedzialności opisane w § 10 ust.2 pkt 3 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia nr (...), tj. oparte na przesłance braku ważnego badania technicznego pojazdu.

Powódka bezskutecznie odwoływała się od tej decyzji.

Dowód:

- kalkulacja naprawy z 12.02.2019r., k.25-38;

- decyzja z 4.03.2019r., k.39;

- pismo powódki z 11.03.2019r., k.40-41;

- pismo strony pozwanej z 21.03.2019r., k.42.

Powódka naprawiła uszkodzony pojazd w (...) S.A., wykładając w tym celu własne środki pieniężne w wysokości 55 180,67 zł brutto. Po dokonanej naprawie, w dniu
19 lutego 2019r. pojazd ten przeszedł z wynikiem pozytywnym okresowe badania techniczne.

Dowód:

- okoliczności bezsporne;

- faktura Vat nr (...), k.53-54;

- potwierdzenia zapłaty, k.56-62;

- kserokopia dowodu rejestracyjnego, k.43-44.

W dniu 30 maja 2019r. (...) sp. z o.o. w W. przelała na powódkę - na jej wniosek i w zamian za zrzeczenie się roszczeń dotyczących rozliczenia umowy względem leasingodawcy - wszelkie prawa z Polisy nr (...) dotyczące szkody
z dnia 16 stycznia 2019r.

Dowód:

- umowa o przelew praw z polisy ubezpieczeniowej AC szkoda częściowa z 30.05.2019r., k.33.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W sprawie nie było sporu co do tego, że powódka jako ubezpieczająca zawarła ze stroną pozwaną umowę ubezpieczenia pojazdu M. (...) o nr rej. (...), rok produkcji 2016, która została potwierdzona polisą nr (...). Obejmowała ona m.in. ubezpieczenie AC z okresem ochrony od dnia 1 czerwca 2018r. do dnia 31 maja 2019r. W okresie tym, tj. w dniu 26 stycznia 2019r. doszło do wypadku ubezpieczeniowego, a wysokość szkody wyniosła dochodzoną kwotę 55 180,67 zł (bezsporne). Powódka wywodziła swoją legitymację procesową z cesji wierzytelności z dnia 30 maja 2019r. Spór stron dotyczył tego, czy odpowiedzialność pozwanej za zdarzenie z dnia 26 stycznia 2019r. uległa wyłączeniu na podstawie § 10 ust.2 pkt 3 OWU AC (k.11v.), tj. z uwagi na fakt, że do szkody doszło w czasie ruchu pojazdu „nieposiadającego ważnego badania technicznego potwierdzonego odpowiednim wpisem w dowodzie rejestracyjnym pojazdu ważnym w dniu wystąpienia szkody”.

Odnosząc się do zarzutu strony pozwanej, jakoby odpowiedzialność pozwanej w okolicznościach sprawy podlegała wyłączeniu, należy stwierdzić, że wyłączenie opisane w § 10 ust.2 pkt 3 OWU AC odwołuje się do regulacji zawartej w art.81 ustawy Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którą właściciel pojazdu samochodowego obowiązany jest przedstawiać go do badania technicznego (ust.1). Jeżeli chodzi o okresowe badania techniczne, to po raz pierwszy badanie takie winno być przeprowadzone przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ust.3). Przy czym zgodnie z art.81 ust.4 – w brzmieniu właściwym na dzień powstania szkody - badaniu takiemu nie podlega m.in. zarejestrowany pojazd: a) na którego typ wydano świadectwo homologacji typu WE pojazdu - w okresie od dnia pierwszej rejestracji za granicą do dnia terminu okresowego badania technicznego, ustalonego na podstawie ust. 5, lub b) w którego dowodzie rejestracyjnym lub innym dokumencie wydanym przez właściwy organ państwa członkowskiego przedstawionym do rejestracji, zawarta jest informacja
o wykonanym badaniu technicznym i jego terminie ważności. Zgodnie z kolei z art.81 ust.5-6 ustawy (w brzmieniu właściwym na dzień szkody), okresowe badanie techniczne pojazdu przeprowadza się corocznie, z wyjątkiem jednak pojazdu „nowego”, gdyż dla takiego okresowe badanie techniczne należy przeprowadzić przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, a następne przed upływem 5 lat od dnia pierwszej rejestracji i nie później niż 2 lata od dnia przeprowadzenia poprzedniego badania technicznego, a następnie przed upływem kolejnego roku od dnia przeprowadzenia badania. Przepisy te z mocy art.81 ust.8 dotyczą również pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy za granicą. W tym przypadku za dzień pierwszej rejestracji, o której mowa w ust. 6 i 7, przyjmuje się dzień pierwszej rejestracji za granicą. Jak wynikało z przedstawionego przez stronę pozwaną dowodu z dokumentu – wydruku ze strony HistoriaPojazdu.gov.pl (k.126-128), pierwsza rejestracja istotnego pojazdu za granicą miała miejsce 17 lutego 2016r., zatem termin do przeprowadzenia pierwszego okresowego badania na terytorium RP z mocy ustawy upływał 17 lutego 2019r., co oznacza, że nie istniał wymóg ustawowy, by pojazd ten był poddany takiemu obligatoryjnemu badaniu przed dniem powstania szkody, tj. przed dniem 26 stycznia 2019r. Wprawdzie rzeczywiście w dowodzie rejestracyjnym pojawił się wpis o ważności badania do dnia 18 stycznia 2019r., lecz nie wykazano w postępowaniu, aby była ku temu podstawa. Zauważyć bowiem należy, że rejestracja pojazdu na terenie RP miała miejsce 1 czerwca 2017r. (bezsporne), a pierwsze odnotowane w dowodzie rejestracyjnym badanie techniczne na terytorium RP miało miejsce 30 czerwca 2017r., co nie mogło stanowić badania okresowego w rozumieniu art.81 ust.3 ustawy, skoro nastąpiło już po rejestracji
w Polsce. Należało zatem ocenić, iż istotny pojazd z mocy art.81 ust.4 ustawy został zwolniony z badania technicznego przedrejestracyjnego. W konsekwencji badanie
z dnia 30 czerwca 2017r. nie mogło stanowić badania okresowego w rozumieniu art.81 ust.6 i 8 ustawy (nie jest ono zresztą ujawnione na stronie HistoriaPojazdu.gov.pl, k.127), a termin pierwszego okresowego badania technicznego na terytorium RP upływał z mocy ustawy – wbrew zapisom w dowodzie rejestracyjnym pojazdu – dopiero w dniu 17 lutego 2019r. Tym samym w momencie szkody istotny pojazd posiadał wymagane przez ustawę badanie techniczne. W tych okolicznościach zarzut strony pozwanej, oparty na postanowieniu OWU AC dotyczącym wpisu w dowodzie rejestracyjnym, stanowi w ocenie Sądu nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art.5 k.c. Z tej już tylko przyczyny powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Analizując jeszcze postanowienia istotnej umowy ubezpieczenia zauważyć należy, że w § 10 ust.2 OWU AC (k.11v.) strona pozwana powołała wiele przyczyn wyłączenia swojej odpowiedzialności, spośród których tylko te ujęte w pkt 3 (szkoda powstała w czasie ruchu pojazdu niezarejestrowanego lub nieposiadającego ważnego badania technicznego) pozostają w dowolnym związku z rzeczywistą przyczyną powstania szkody. W pozostałych bowiem przypadkach szkoda jest skutkiem albo normalnego zużycia pojazdu, albo niedbalstwa kierującego, albo innych zdarzeń bezpośrednio tę szkodę powodujących. Przy czym o dopuszczeniu do ruchu bynajmniej nie rozstrzygają ważne badania techniczne. Co do zasady za pojazd niedopuszczony do ruchu należy uznać pojazd niezarejestrowany lub niespełniający warunków do jego zarejestrowania, natomiast wykonanie badań technicznych jest wprawdzie obowiązkiem właściciela wynikającym z art.81 ust.1 ustawy, nie jest jednak warunkiem dopuszczenia pojazdu do ruchu. Brak aktualnego badania technicznego uzasadnia jedynie zatrzymanie dowodu rejestracyjnego (art.132 ust.1 pkt 2 ustawy) - por.
w tym zakresie wyrok SR w Bielsku Podlaskim z 2015r., sygn. akt VIII W 446/15. Mając na uwadze powyższe, a także fakt, że aktualnie ani strona pozwana, ani inni ubezpieczyciele nie powołują już w OWU AC przesłanki braku ważnych badań technicznych jako podstawy wyłączenia ich odpowiedzialności – co nastąpiło najpewniej z uwagi na powszechną krytykę z tym związaną i wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Sądu Okręgowego
w W. z dnia 7 kwietnia 2011r., sygn. akt XVII AmC 1509/10 – zgodzić należy się
z powódką, że zakwestionowane postanowienie umowne należy ocenić przez pryzmat zasad współżycia społecznego jako podstawy jego nieważności (art.58 § 2 k.c.). Powódka powołała w tym zakresie wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 5 marca 2013r., sygn. akt II Ca 25/13, który w podobnym stanie faktycznym zdecydował, iż odmowa naprawienia szkody w ramach ubezpieczenia AC z tej tylko przyczyny, że samochód nie miał przeprowadzonych okresowych badań technicznych, pomimo niekwestionowanego braku jakiegokolwiek związku przyczynowego między stanem technicznym auta a zdarzeniem, naruszała przede wszystkim zasadę wzajemnej lojalności i uczciwości stron umowy ubezpieczenia, szczególnie że ubezpieczający/ ubezpieczony rzetelnie wywiązał się
z obowiązku zapłaty składki ubezpieczeniowej. Pogląd ten należy podzielić
i w okolicznościach niniejszej sprawy. W szczególności zwrócenia uwagi wymaga trójstronny charakter stosunku prawnego, jaki powstał pomiędzy powódką jako leasingobiorczynią
i ubezpieczającą, (...) sp. z o.o. jako leasingodawcą i ubezpieczonym oraz stroną pozwaną jako ubezpieczycielem. To (...) zdecydował, z jakim ubezpieczycielem powódka ma zawrzeć umowę i na jakich warunkach, przy czym warunki te sam wynegocjował z tym ubezpieczycielem. Umowa ta wg intencji zarówno leasingodawcy, jak
i ubezpieczyciela nie dawała powódce możliwości objęcia zakresem ubezpieczenia przypadku, gdy brak ważnych badań technicznych pozostawałby bez związku z powstałą szkodą - co jednoznacznie wynika z treści dołączonych do pozwu ogólnych warunków umów. Co więcej, leasingodawca zawarł nawet w umowie leasingu absurdalne postanowienie, że jeżeli ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie z ubezpieczenia AC, zaś postępowanie likwidacyjne wykaże, iż pomimo zakreślonego terminu następnego badania technicznego pojazdu korzystający nie poddał go badaniu, to ubezpieczycielowi przysługiwać będzie roszczenie zwrotne (regres) do korzystającego w pełnej wysokości wypłaconej kwoty odszkodowania (§ 28 lit. i). Postanowienie to pokazuje w sposób oczywisty, że leasingodawca działał w interesie ubezpieczyciela z pominięciem interesu powódki, zrównując dodatkowo co do skutków takie zachowania leasingobiorcy, jak spowodowanie szkody w stanie nietrzeźwości, pod wpływem narkotyków, ucieczkę z miejsca zdarzenia, użycie pojazdu jako narzędzia przestępstwa i brak ważnych badań technicznych właśnie. Jednocześnie zaznaczyć należy, że oczywiście zarówno w interesie społecznym, jak
i interesie leasingodawców i ubezpieczycieli jest, aby poruszające się pojazdy były w dobrym stanie technicznym, lecz obowiązek ten powinien być sankcjonowany przez leasingodawcę karą umowną – w wysokości określonej w umowie i weryfikowalnej oraz równej dla wszystkich korzystających – nie zaś wyłączeniem odpowiedzialności ubezpieczyciela za szkodę nie pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym ze stanem technicznym pojazdu, co stanowi dodatkowo sankcję nierówną, bo mogącą wynosić w przypadku jednych leasingobiorców 550 zł, w przypadku innych (jak powódka) 55 000 zł, a w przypadku trzecich 0 zł, gdyż mieli szczęście, że nie doszło do wypadku w czasie, w którym opóźnili się
z wykonaniem badań technicznych. Jednocześnie bacząc na postanowienia umowy ubezpieczenia, choćby w oderwaniu od postanowień umowy leasingu, to zapis o wyłączeniu odpowiedzialności ubezpieczyciela z uwagi na brak ważnych badań technicznych nie narusza wprawdzie bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, jednakże narusza zasadę uczciwości i lojalności (zasady współżycia społecznego), służąc ochronie nie tylko uprawnionego interesu ubezpieczyciela, zagrożonego zdarzeniem objętym ryzykiem ubezpieczeniowym, ale ochronie po prostu majątkowego interesu ubezpieczyciela
(w szerszym zakresie niż uprawniony). Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2003r., sygn. I CK 365/02, należy bowiem zaczerpnąć pogląd ( a contrario), że OWU umów ubezpieczenia może narzucać stronom jedynie rozsądne obowiązki, tj. takie, których niedopełnienie może mieć realny wpływ na powstanie lub rozmiar szkody. Wymogu takiego
w przekonaniu Sądu nie spełnia wyłączenie odpowiedzialności z uwagi na brak ważnych badań technicznych, natomiast spełnia go wyłączenie odpowiedzialności z uwagi na brak ważnych badań technicznych z dodatkowym zastrzeżeniem, że stan techniczny pojazdu miał wpływ na powstanie lub rozmiar szkody. Dlatego zakwestionowane postanowienie OWU należało ocenić jako nieważne.

Mając powyższe na uwadze Sąd pobocznie - niezależnie od przedstawionej na wstępie oceny o nadużyciu prawa podmiotowego przez stosowanie dosłownej wykładni § 10 ust.2 pkt 3 OWU AC w oderwaniu od art.81 Prawa o ruchu drogowym - nie dopatrzył się również skutecznie zastrzeżonych przesłanek wyłączających odpowiedzialność umowną strony pozwanej, a to wobec naruszenia przez powołany § 10 ust.2 pkt 3 OWU AC zasad współżycia społecznego (art.58 § 2 k.c.). Stąd – wobec bezsporności roszczenia co do wysokości – na podstawie art.805 k.c., art.509 k.c. oraz pozostałych postanowień umowy ubezpieczenia uwzględnił powództwo co do należności głównej w dochodzonej kwocie 55 180,67 zł. Odsetki ustawowe z tytułu opóźnienia zasądzono w oparciu o art.817 § 1 k.c.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Skoro powódka wygrała niniejszy spór w całości, to strona pozwana winna jej zwrócić koszty procesu w łącznej kwocie 12 262,70 zł, na które składa się opłata stosunkowa od pozwu (2 760 zł) oraz opłata minimalna za czynności radcy prawnego w pierwszej instancji w kwocie 5 400 zł (na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych), opłata minimalna za czynności radcy prawnego w drugiej instancji w kwocie 2 700 zł (§ 10 ust.1 pkt 1 rozp. j.w.) oraz wydatki postępowania związane
z wynagrodzeniem biegłego sądowego w kwocie 1 402,70 zł. Odsetki od kosztów procesu zasądzono na podstawie art.98 § 1 1 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jolanta Pęczalska-Żylak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Joanna Dams
Data wytworzenia informacji: